Menu

Konsekwencje uszkodzenia promieniowaniem naszych komórek ciała

24 września, 2019 - Promieniowanie rentgenowskie
Konsekwencje uszkodzenia promieniowaniem naszych komórek ciała

Wczesne wykrycie problemów zdrowotnych jest bardzo ważne w ograniczaniu postępu lub eliminacji choroby na początkowym jej etapie. W ciągu ostatnich dziesięcioleci opracowano i korzystano z różnych technologii diagnostycznych, takich jak badanie RTG, ultradźwięki, obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego i tomografii komputerowej, które są stosowane w opiece medycznej i terapeutycznej.

Jednak w ostatnich latach wielu lekarzy – a zwłaszcza radiologów – zaczęło martwić się nadużywaniem niektórych technik diagnostycznych, w szczególności tych, które narażają pacjentów na promieniowanie. Rzadkie stosowanie skanów rentgenowskich lub tomografii komputerowej nie będzie miało niekorzystnego wpływu na pacjenta. Natomiast wielokrotne narażenie na promieniowanie w krótkim okresie czasu może spowodować poważne uszkodzenie komórek, powodując zwiększone ryzyko raka i innych chorób.

Oprócz zilustrowania niektórych obaw związanych z narażeniem na promieniowanie medyczne, poniższy przegląd przedstawia sposoby ochrony naszego ciała i zminimalizowania ryzyka jego uszkodzenia.

Źródła narażenia na promieniowanie

Nasze ciała są narażone na różnego rodzaju promieniowania pochodzące z różnych źródeł. Jest to np. promieniowanie niejonizujące z mikrofal, linii elektroenergetycznych lub sygnałów radiowych oraz naturalne promieniowanie jonizujące pochodzące z substancji zawartych w skorupie ziemskiej i przestrzeni kosmicznej. W medycynie opracowano wiele technologii obrazowania diagnostycznego, takie jak aparaty rentgenowskie i skany tomografii komputerowej. Ich celem jest wyszukiwanie nieprawidłowości w narządach organizmu, a opierają się one na promieniowaniu.

Te medyczne technologie diagnostyczne stają się coraz bardziej popularne. Wykorzystanie skanów tomografii komputerowej w USA gwałtownie wzrosło w ciągu ostatnich trzech dekad, z 3 milionów skanów w latach 80-tych do 70 milionów skanów w 2007 roku. Wskaźnik ten podwoił się w ciągu ostatnich 5 lat. Ponad 4-7 milionów dzieci wykonuje tomografię komputerową, a liczba ta wciąż rośnie o 10% każdego roku.

Rosnące obawy zdrowotne związane z zastosowaniem technologii diagnostycznych

Kontrowersje dotyczące skanów tomografii komputerowej, jako rosnącego źródła ekspozycji na promieniowanie – a tym samym zwiększającego ryzyko przyszłych nowotworów, zwróciły uwagę opinii publicznej w 2007 r. W badaniu opublikowanym w New England Journal of Medicine, główny autor badania dr David Brenner podkreślił różne obawy związane z dużym wzrostem wykorzystania skanów tomografii komputerowej u dzieci i osób dorosłych. Zaznaczył, że tylko niewielki odsetek skanów jest absolutnie konieczny i że około jedna trzecia osób może je zastąpić innymi metodami. National Institutes of Health (NIH) i National Cancer Institute (NCI) opublikował, że zwiększone narażenie na promieniowanie może prowadzić do 29 000 nowych przypadków raka w nadchodzących latach.

W 2009 r. naukowcy wykazali, że istnieje 13-krotna zmienność dawek promieniowania dla podobnych testów przeprowadzanych przy użyciu różnych maszyn lub ustawień, czasami nawet w tym samym obiekcie medycznym. W 2009 r. główny szpital został objęty dochodzeniem FDA z powodu nadmiernej ekspozycji promieniowania na ponad 200 pacjentach. Przyczyną było niewłaściwe ustawienie skanowania mózgu. Podobne problemy ujawniono w innych ośrodkach w USA.

Dlaczego wykonuje się tak wiele skanów tomografii komputerowej?

Jednym z powodów wzrostu skanów tomografii komputerowej jest to, że są one nieinwazyjną, szybką i bezbolesną metodą testową służącą do identyfikacji nieprawidłowości tkanek i rozwijających się problemów zdrowotnych. Wiele skanów tomografii zapewnia obrazy 3D o wysokiej rozdzielczości, które ułatwiają przeglądanie szczegółów narządów wewnętrznych, naczyń krwionośnych, kości i guzów. Ponadto, ponieważ skanowanie można wykonać w ciągu kilku sekund, obrazy z tomografii komputerowej są łatwe do zrobienia. Inaczej to wygląda podczas wykonywania badania RTG, ultradźwięków i obrazowania metodą rezonansu magnetycznego, które wymagają, aby pacjent pozostawał nieruchomy przez długi czas.

Popularność skanów tomografii komputerowej wiąże się również z faktem, że wielu lekarzy stosuje wiele badań, jako ochronę przed ewentualnymi roszczeniami. Niektórzy lekarze, gdy nie są pewni, który test jest najlepszy, aby zidentyfikować dany objaw, często wybierają tomografię komputerową. Jednak czasami w przypadku zapalenia wyrostka robaczkowego u dziecka badanie ultrasonograficzne jest lepsze i znacznie mniej niebezpieczne niż badanie tomografem. Dość często wykonuje się wiele zdjęć tomografu w jednym ustawieniu, aby lepiej zrozumieć potencjalny problem.

W wielu przypadkach nadmierne wykorzystanie technologii opartych na promieniowaniu wiąże się z brakiem świadomości na temat zagrożeń dla zdrowia. Według sondażu z 2003 r. około 75% radiologów i lekarzy pogotowia ratunkowego nie widzi zagrożeń z promieniowania tomografii komputerowej. W rzeczywistości promieniowanie z jednego skanu tomografu może być równoważne około 500 badaniom RTG klatki piersiowej, z szerokim zakresem zmian w zależności od skanowanego obszaru ciała. Na przykład skan serca tomografu komputerowego rejestrujący złogi wapnia, ma znacznie niższą dawkę ekspozycji na promieniowanie niż angiografia tomografii komputerowej.

Zgodnie z najnowszymi przepisami, amerykańska administracja ds. bezpieczeństwa transportu będzie skanować wszystkich pasażerów linii lotniczych za pomocą skanerów rentgenowskich. Spowoduje to dodatkowe narażenie milionów podróżnych na promieniowanie. Chociaż ryzyko zachorowania na raka przez całe życie z powodu ekspozycji na promieniowanie może nie być wysokie, to w przypadku przeprowadzania milionów skanów każdego roku, może znacznie wzrosnąć.

Kto jest zagrożony?

Zasadniczo nie ma „bezpiecznego” poziomu ekspozycji na promieniowanie. W ciągu swojego życia, największe ryzyko zachorowania na raka wywołanego promieniowaniem, mają w szczególności dzieci, młodzież i kobiety.

Dzieci i młodzież

Dzieci są 10 razy bardziej wrażliwe na tę samą dawkę promieniowania niż dorośli. Niemniej jednak coraz więcej dzieci wykonuje tomografię komputerową, ponieważ jest to wygodne dla lekarza i rodziców. Około jedna trzecia dzieci poddawanych badaniu tomografii komputerowej ma 10 lub mniej lat. Jednak ustawienia urządzenia rzadko są zmieniane w przypadku tomografii komputerowej dziecka. Istnieje wiele obaw związanych z badaniami opartymi na promieniowaniu u dzieci, tj.:

  • Tułów dziecka jest cienki, co zapewnia mniejszą ochronę przed uszkodzeniami wywołanymi promieniowaniem.
  • Niedojrzałe i szybko dzielące się komórki krwi i rozwijające się układy narządów są bardziej podatne na uszkodzenie DNA w wyniku ekspozycji na promieniowanie, co zwiększa ryzyko rozwoju nieprawidłowości lub chorób narządów.

Według badań dr Brennera z 2007 r. około 33% skanów tomografii komputerowej jest niepotrzebnych. Przekłada się to na to, że ponad 1,5-2 miliony dzieci otrzymuje bardzo wysokie dawki promieniowania, które ma szkodliwy wpływ na zdrowie.

Kobiety

R. Smith-Bindman – naukowiec z “University of California” w San Francisco (UCSF), prognozował, że 1 na 270 kobiet w wieku 40 lat, które przechodzą tomografię angiograficzną serca, w celu zbadania naczyń wieńcowych, rozwinie jakąś formę raka.

Narażenie na promieniowanie może potencjalnie zaszkodzić wszystkim narządom w organizmie. Jednak to piersi, tarczyca, szpik kostny, narządy trawienne i rozrodcze są bardziej wrażliwe na promieniowanie z powodu ciągłego wzrostu komórek. Doniesiono, że w skanach głowy stosuje się wyższą dawkę promieniowania, jednak ryzyko potencjalnej szkody jest większe w skanach brzucha z powodu wrażliwości narządów.

Rola radiologa jako strażnika

W typowym scenariuszu lekarz radiolog kieruje pacjenta do konkretnego badania obrazowego. Technik wykonuje skan, przygotowuje obrazy i wyniki przekazuje do radiologa. Rzadko się zdarza, aby radiolog rozważał inne aspekty historii pacjenta, jego objawów, możliwej diagnozy, wieku, wzrostu i masy ciała lub tego, czy istnieje lepsza opcja niż wykonanie tomografii komputerowej.

Zwiększone wykorzystanie skanów tomografii komputerowej nie zwiększa wartości opieki medycznej pacjentów. Za to zwiększa ryzyko występowania raka, chorób serca i wad genetycznych.

Podczas spotkania Towarzystwa Radiologicznego w Ameryce Północnej w 2010 r., w kampanii pod tytułem „Obrazuj Mądrze”, ponad 700 radiologów zobowiązało się do mniejszego promieniowania swoich pacjentów. Ta kampania miała na celu lepszą edukację pracowników służby zdrowia i pacjentów, aby utrzymać narażenie na promieniowanie na minimalnym poziomie. Międzynarodowa Komisja Ochrony Radiologicznej zaleciła stosowanie zasady ALARA („tak nisko, jak jest to realnie możliwe”) do ograniczania dawek promieniowania otrzymywanych przez ludzi. Kampania „Obrazuj Mądrze” opiera się na poprzedniej udanej kampanii „Obrazuj Delikatnie” rozpoczętej w 2008 roku. Kampania ta zachęcała do korzystania z protokołów obrazowania specjalnie zmodyfikowanych dla dzieci. Te dwie kampanie koncentrowały się głównie na standaryzacji protokołów, zmniejszeniu obrazów z wielu skanów oraz optymalizacji ekspozycji na promieniowanie w oparciu o poszczególnych pacjentów. Obecnie jednak stosowanie tych zaleceń pozostaje dobrowolne.

Co pacjent może zrobić, aby zminimalizować narażenie na promieniowanie?

Najlepszą obroną jest wiedza i dawka zdrowego sceptycyzmu. Musisz być adwokatem dla siebie i swoich dzieci. Istnieje kilka kroków, które możesz podjąć od razu:

  • Unikaj powtarzalnych testów. Przechowuj własne dokładne zapisy dotyczące narażenia na promieniowanie rentgenowskie i skany z tomografii komputerowej, wraz z raportami. Pacjenci z poprzednimi wizytami interwencyjnymi z powodu bólu w klatce piersiowej, kamieni nerkowych i bólu brzucha częściej poddawani są wielokrotnym badaniom.
  • Zapytaj lekarza, jakich informacji szuka, proponując wykonanie badania tomografii komputerowej.
  • Zapytaj również, jak te informacje poprawią diagnozę / leczenie / wynik choroby?
  • Ponadto zapytaj, czy są jakieś alternatywy, dzięki którym można uzyskać te same informacje? Na przykład, ultraszybka tomografia komputerowa naraża ciało na mniejszą dawkę promieniowania. Obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego jest równie skuteczne, aby zapewnić obrazy wątroby, trzustki i nerek. O ile to możliwe, rodzice mogą zalecić stosowanie badań ultrasonograficznych dla dzieci jako zamiennika testów opartych na promieniowaniu. Zastosowanie zasady ALARA („tak nisko, jak jest to realnie możliwe”) jest zalecane również w przypadku badań ultrasonograficznych. Czy dawka promieniowania zostanie dostosowana do wielkości osoby? Dawka powinna być znacznie niższa u dzieci i dostosowana dla dorosłych na podstawie ich wskaźnika masy ciała (BMI).

Wykorzystanie skanów tomografii komputerowej do badań przesiewowych

Zastosowanie testów opartych na promieniowaniu jest ważne dla diagnozowania i monitorowania pacjentów wysokiego ryzyka. Jednak obawy są większe, gdy testy są przeprowadzane na zdrowych populacjach w celach informacyjnych.

Skany tomografu komputerowego całego ciała

Osoby dbające o zdrowie często chcą wykonać badanie tomografu komputerowego całego ciała w nadziei, że pomoże to we wczesnym wykryciu chorób. Oprócz dodatkowego promieniowania, jakim poddawane są takie skany, dodatkowym problemem związanym z takimi badaniami jest to, że mogą one generować podejrzane wyniki, które ostatecznie mogą okazać się nieszkodliwe. W międzyczasie, dopóki nie otrzyma informacji, że wszystko jest w porządku, osoba ta przechodzi wiele inwazyjnych procedur i wiele niepokoju.

Mammografia

Podczas gdy mammogramy pomogły w wykryciu i leczeniu wielu przypadków raka piersi, ważne jest, aby kobiety rozmawiały ze swoimi lekarzami na temat wymagań i częstotliwości badań mammograficznych. Narażenie na promieniowanie mammograficzne może się różnić i czasami może wynosić 75 promieni rentgenowskich klatki piersiowej. Biorąc pod uwagę stosunek ryzyka do korzyści oraz koszty, regularne coroczne mammografie u kobiet po 40-tym roku życia nie są konieczne dla każdej kobiety. W badaniu porównawczym w wykrywaniu raka piersi między USA i Wielką Brytanią stwierdzono, że chociaż wskaźniki wykrycia raka były podobne w obu tych krajach, to wyniki fałszywie dodatnich testów były dwukrotnie wyższe w Stanach Zjednoczonych. Aby zaoszczędzić pacjentom wiele obciążeń psychicznych i finansowych, ważne jest, aby mammogramy były oceniane przez doświadczonego lekarza.

Badania przesiewowe w kierunku raka płuc

Wstępne wyniki badań finansowanych przez rząd przedstawione w listopadzie 2010 r. wykazały, że coroczne badania tomografem komputerowym, obecnych i byłych palaczy, mogą zmniejszyć ryzyko ich śmierci z powodu raka płuc. W rezultacie, bez dogłębnej wzajemnej oceny i potwierdzenia wyników tego badania, wiele komercyjnych centrów badań przesiewowych już reklamuje takie skany dla znacznie szerszej populacji, w tym osób niepalących. Podobnie jak w przypadku innych badań przesiewowych, oprócz niepotrzebnego promieniowania, istnieje duża możliwość wykrycia fałszywie dodatnich lub łagodnych nieprawidłowości. Takie badania przesiewowe, a następnie „leczenie” chorób, które nigdy nie istniały, mogą okazać się bardziej szkodliwe niż przydatne.

Bardzo ważne jest diagnozowanie i zapobieganie chorobom przy użyciu odpowiednich postępów w technologii medycznej. Jednak korzyści ze skanów opartych na promieniowaniu należy zawsze oceniać pod kątem ryzyka uszkodzenia jakichś narządów na skutek promieniowania.

Konsekwencje uszkodzenia promieniowaniem naszych komórek ciała

Szkodliwe działanie promieniowania jonizującego na komórki można podsumować w następujący sposób:

Promieniowanie jonizujące może spowodować uszkodzenie na dwa sposoby:

  • Bezpośrednio: Promieniowanie uszkadza makrocząsteczki komórkowe, np. DNA i białka, prowadząc do mutacji DNA i śmierci komórki.
  • Pośrednio: promieniowanie oddziałuje z cząsteczkami wody w komórce, wytwarzając niestabilny nadtlenek wodoru (H2O2), który ma toksyczny wpływ na komórki i może spowodować uszkodzenie komórki, a nawet śmierć.

Zmiany zachodzące w komórce organizmu, spowodowane promieniowaniem, prowadzące do powstania nowotworu, mogą zachodzić na dwa sposoby:

  • Efekt inicjacji: Promieniowanie może powodować mutację genetyczną, która może przekształcić normalne, szybko rozwijające się komórki w komórki przedrakowe prowadzące do raka. Dzieci i młodzież są bardziej podatni na ten efekt.
  • Efekt promocyjny: efekt ten może być bardziej aktywny u dorosłych, którzy mają już istniejące komórki rakowe. Promieniowanie zewnętrzne powoduje szybki wzrost i rozwój tych komórek.

Jak chronić komórki organizmu przed nieuniknionym narażeniem na promieniowanie

Włącz synergiczny program składników odżywczych do codziennego schematu i zastosuj go przed skanem tomografii komputerowej. Te składniki odżywcze to zwłaszcza przeciwutleniacze, takie jak witaminy C, A i E, ekstrakt z zielonej herbaty, kwercetyna oraz inne mikroskładniki. Zapobiegają one tworzeniu się wolnych rodników tlenowych i zmniejszają toksyczność już utworzonych wolnych rodników, unikając w ten sposób, na wiele sposobów, uszkodzenia komórek.

Witamina C jest najważniejsza w zapobieganiu uszkodzeniom genetycznym chromosomów. Ponadto chroni również komórki szpiku kostnego i działa synergicznie z przeciwutleniaczami, takimi jak witamina A i E. Razem w synergii zapobiegają śmierci zdrowych komórek, narażonych na promieniowanie i wywołują śmierć uszkodzonych komórek (apoptozę).

Fitoskładniki

Ekstrakt z zielonej herbaty jest wyjątkowy, ponieważ zapewnia ochronę szybko dzielącym się komórkom w układzie trawiennym i szpiku kostnym oraz zmniejsza szkodliwe skutki promieniowania.
Kwercetyna zapewnia ochronę chromosomom i mitochondrialnemu DNA.
Resweratrol chroni przed uszkodzeniem najbardziej wrażliwe na promieniowanie tkanki i narządy, takie jak wątrobę i przewód pokarmowy. Ponadto ma również selektywne działanie na komórki rakowe.
Kurkumina chroni zdrowe komórki przed uszkodzeniem spowodowanym promieniowaniem, a także zwiększa aktywność genów odpowiedzialnych za śmierć komórek rakowych.

Inne składniki odżywcze:

Wiadomo, że N-acetylo-cysteina (NAC) działa synergistycznie z witaminami C i E w celu ochrony komórek, nawet jeśli jest przyjmowana natychmiast po ekspozycji na promieniowanie.
Cynk i mangan są kofaktorami naturalnych enzymów przeciwutleniających, które są ważnymi składnikami komórkowego systemu obrony przeciwutleniającej. Razem skutecznie chronią mitochondria komórkowe, które zasilają nasze komórki bioenergią. Cynk jest znany z tego, że chroni przed uszkodzeniem szpik kostny – a zwłaszcza krwinki czerwone, ale nie chroni przed komórkami nowotworowymi.

Chociaż wiele z tych badań jest prowadzonych w laboratoriach badawczych, już teraz zaleca się, aby piloci linii lotniczych, inne załogi i astronauci przyjmowali duże dawki przeciwutleniaczy. Jednak z powodu braku świadomości lekarze nie zalecają tego swoim pacjentom.

Chociaż wytyczne są wciąż niejasne, kto powinien, a kto nie powinien wykonywać tomografii komputerowej oraz jakie powinny być ich dokładne wskazania i częstotliwość, nasza wiedza i otwarta dyskusja z lekarzem są kluczami do zminimalizowania ryzyka zdrowotnego tych testów diagnostycznych. Ponadto bardzo ważne jest zapewnienie optymalnego dziennego spożycia przeciwutleniających składników odżywczych i zwiększenie ich dawki w razie potrzeby.

Źródło: https://www.dr-rath-foundation.org/2011/02/how-to-use-diagnostic-technologies-wisely-and-for-the-benefit-of-your-health

Zarejestruj się tutaj, dowiedz się więcej i skorzystaj z wielu zalet. 
Rejestracja do niczego nie zobowiązuje!

Print Friendly, PDF & Email
Rozpowszechniaj zdrowie
Subscribe
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Informacje zwrotne Inline
Wyświetl wszystkie komentarze
0
Będę wdzięczny za opinie, proszę o komentarz.x