
Przytłaczająca presja ze strony rządów i opinii publicznej zmusiła platformy mediów społecznościowych do podjęcia bezprecedensowych działań dotyczących tego, co użytkownicy udostępniają w sieci w związku z pandemią. Ale kto sprawdza fakty?
Posunięcie to można porównać do sposobu, w jaki rządy przyjęły nadzwyczajne uprawnienia w odpowiedzi na pandemię covid. Facebook usunął 16 milionów treści i dodał ostrzeżenia do około 167 milionów użytkowników. YouTube usunął ponad 850 000 filmów związanych z “niebezpiecznymi lub wprowadzającymi w błąd informacjami medycznymi o covid-19.”
Podczas gdy część tej treści może być świadomie błędna lub celowo wprowadzająca w błąd, pandemia jest pełna przykładów opinii naukowych, które zostały złapane w pułapkę – co spowodowało ich usunięcie lub nadanie im niższego priorytetu, w zależności od platformy i kontekstu. Podkreśla to trudności w definiowaniu prawdy naukowej, skłaniając do postawienia większego pytania, czy platformy mediów społecznościowych, takie jak Facebook, Twitter, Instagram i YouTube, powinny w ogóle zajmować się tym zadaniem.
“Myślę, że to dość niebezpieczne, aby treści naukowe były etykietowane jako dezinformacja, tylko ze względu na sposób, w jaki ludzie mogą je postrzegać” – mówi Sander van der Linden, profesor psychologii społecznej na Uniwersytecie Cambridge w Wielkiej Brytanii. “Nawet jeśli może to pasować do definicji [dezinformacji] w bardzo technicznym sensie, nie jestem pewien, czy jest to właściwy sposób na opisanie tego bardziej ogólnie, ponieważ może to prowadzić do większego upolitycznienia nauki, co jest niepożądane”.
Jak działa sprawdzanie faktów
W ciągu ostatniej dekady rozpoczął się wyścig zbrojeń pomiędzy użytkownikami, którzy szerzą dezinformację (celowo zaprojektowaną, aby wprowadzić w błąd) lub nieświadomie dzielą się błędnymi informacjami (z których użytkownicy nie zdają sobie sprawy, że są fałszywe), a platformami mediów społecznościowych, które – chcąc nie chcąc – stają się odpowiedzialne za ich kontrolowanie.
Facebook, Twitter i YouTube (który jest własnością Google), wszystkie one podkreśliły swoje wysiłki w celu usunięcia potencjalnie szkodliwych treści i skierowania użytkowników do autorytatywnych źródeł informacji na temat covid-19 i szczepionek, w tym Światowej Organizacji Zdrowia i amerykańskich Centrów Kontroli i Prewencji Chorób. Chociaż ich polityki moderacji różnią się nieznacznie, platformy generalnie usuwają lub ograniczają obieg treści, które kwestionują informacje podane przez organy ds. zdrowia, takie jak WHO i CDC, lub rozpowszechniają fałszywe twierdzenia dotyczące zdrowia, które są uważane za szkodliwe, w tym nieprawdziwe informacje na temat zagrożeń związanych ze szczepionkami.
Jednak pandemia zaowocowała zmienną mozaiką kryteriów stosowanych przez te firmy w celu określenia granic dezinformacji. Doprowadziło to do kilku uderzających zwrotów w drugą stronę. Na początku “pandemii” posty mówiące, że maski pomogły zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa Covid-19 były oznaczane jako “fałszywe”; teraz jest odwrotnie, co odzwierciedla zmieniającą się naturę debaty akademickiej i oficjalnych zaleceń.
Twitter zarządza wewnętrznie sprawdzaniem faktów. Jednak Facebook i YouTube opierają się na partnerstwie z zewnętrznymi kontrolerami faktów, zwołanymi pod patronatem Międzynarodowej Sieci Kontroli Faktów – bezstronnej organizacji, która certyfikuje inne kontrolery faktów, prowadzonej przez Poynter Institute for Media Studies, szkołę dziennikarską non-profit w Petersburgu na Florydzie. Do największych darczyńców Poyntera należą: Instytut Charlesa Kocha (organizacja badająca politykę publiczną), National Endowment for Democracy (amerykańska agencja rządowa) oraz Omidyar Network (filantropijna firma inwestycyjna), a także Google i Facebook. Poynter jest również właścicielem gazety Tampa Bay Times i głośnej firmy sprawdzającej fakty PolitiFact. Instytut Poyntera odrzucił zaproszenie The BMJ do skomentowania tego artykułu.
W przypadku treści naukowych i medycznych Międzynarodowa Sieć Kontroli Faktów angażuje mało znane organizacje, takie jak SciCheck, Metafact i Science Feedback. Health Feedback, spółka zależna od Science Feedback, indywidualnie wybiera naukowców, którzy wydają werdykt. Stosując tę metodę, oznaczono jako „mylący” artykuł opinii Wall Street Journal przewidujący, że Stany Zjednoczone będą miały odporność stadną do kwietnia 2021 r., napisany przez Marty Makary, profesora polityki zdrowotnej i zarządzania na Uniwersytecie Johna Hopkinsa w Baltimore w stanie Maryland. Skłoniło to gazetę do zamieszczenia sprostowania pod tytułem “Sprawdzanie faktów przez Facebooka”, argumentując, że ocena była “kontr-opinią udającą sprawdzanie faktów“. Makary nie przedstawił swojego argumentu jako twierdzenia opartego na faktach, ale dokonał prognozy w oparciu o swoją analizę dowodów.
Rzecznik Science Feedback przekazał The BMJ, że do weryfikacji twierdzeń wybiera naukowców na podstawie “ich doświadczenia w dziedzinie, której dotyczy twierdzenie/artykuł”. Wyjaśniają, że “redaktorzy Science Feedback zazwyczaj zaczynają od przeszukania odpowiedniej literatury akademickiej i zidentyfikowania naukowców, którzy są autorami artykułów na pokrewne tematy lub posiadają niezbędną wiedzę do oceny treści.”
Następnie organizacja zwraca się bezpośrednio do wybranych naukowców z prośbą o wypowiedź lub zbiera twierdzenia, które pojawiły się w mediach lub na portalach społecznościowych, aby wydać werdykt. W przypadku artykułu Makarego organizacja zidentyfikowała 20 naukowców i otrzymała opinie od trzech z nich.
„Podążaj za nauką”
Kontrowersyjny charakter tych decyzji wynika częściowo ze sposobu, w jaki platformy mediów społecznościowych definiują koncepcje dezinformacji. Decyzja ta opiera się na idei konsensusu naukowego. Ale niektórzy naukowcy twierdzą, że tłumi to niejednorodne opinie, problematycznie wzmacniając błędne przekonanie, że nauka jest monolitem.
Jest to zawarte w tym, co stało się pandemicznym sloganem: “Podążaj za nauką”. David Spiegelhalter, przewodniczący Winton Center for Risk and Evidence Communication na Uniwersytecie w Cambridge, nazywa to „absolutnie okropnym” mówiąc, że za zamkniętymi drzwiami naukowcy spędzają cały czas na kłótni i głębokiej niezgodzie w pewnych dość fundamentalnych sprawach.
Mówi: “Nauka nie stoi z przodu i nie mówi ci, co masz robić; nie powinna. Postrzegam ją bardziej jako kroczącą obok ciebie, mruczącą do siebie, komentującą to, co widzi i wysuwającą pewne nieśmiałe sugestie na temat tego, co może się zdarzyć, jeśli obierzesz konkretną ścieżkę, ale nie ona tu rządzi.”
Sam termin „dezinformacja” może przyczynić się do spłaszczenia debaty naukowej. Martin Kulldorff, profesor medycyny w Harvard Medical School w Bostonie w stanie Massachusetts, został skrytykowany za swoje poglądy na temat blokady, które ściśle wpisują się w luźną strategię jego rodzinnej Szwecji. Twierdzi, że naukowcy, którzy podczas pandemii wyrażają nieortodoksyjne opinie, martwią się, że staną przed „rozmaitymi formami oszczerstw lub cenzury (…) mówią pewne rzeczy, ale nie inne, ponieważ uważają, że zostanie to ocenzurowane przez Twittera, YouTube czy Facebooka”. Niepokój ten potęguje obawa, że może to wpłynąć na finansowanie grantów i możliwość publikowania artykułów naukowych, mówi The BMJ .
Binarna koncepcja, że twierdzenia naukowe są albo poprawne, albo niepoprawne, przyczyniła się do podziału, który charakteryzował pandemię. Samantha Vanderslott, socjolog zdrowia z Uniwersytetu Oksfordzkiego w Wielkiej Brytanii, powiedziała Nature: „Wywoływanie fałszywych historii może podnieść twój profil”. W tym samym artykule Giovanni Zagni, dyrektor włoskiego portalu Facta, który sprawdza fakty, zauważył, że “można zbudować karierę” na podstawie stania się “szanowanym głosem, który walczy przeciwko złym informacjom“.
Ale dało to naukowcom przewrotną zachętę do etykietowania swoich stanowisk jako dezinformację. Van der Linden porównuje to do tego, jak termin „fake news” został wykorzystany przez Donalda Trumpa, by uciszyć swoich krytyków. Mówi: „Myślę, że widać podobieństwo z terminem »dezinformacja«, kiedy jest nauka, z którą się nie zgadzasz i nazywasz ją dezinformacją”.
Witryna Health Feedback informuje, że nie wybierze naukowców do weryfikacji twierdzeń, jeśli podważyli ich wiarygodność poprzez „rozpowszechnianie dezinformacji”. W praktyce może to doprowadzić do sytuacji, w której naukowcy są wykluczeni z oferowania swoich opinii w ramach procesu sprawdzania faktów, jeśli wyrazili opinię, którą Facebook oznaczył jako dezinformację. Tym bardziej, że Health Feedback czasami weryfikuje twierdzenia, patrząc na to, co naukowcy powiedzieli na Twitterze lub w mediach.
Naukowa „prawda”
VVan der Linden mówi, że ważne jest, aby ludzie zrozumieli, że w dziedzinie nauki “istnieje niepewność, istnieje debata i chodzi o gromadzenie spostrzeżeń w czasie i rewidowanie naszych opinii na bieżąco”. Zdrowa debata pomaga oddzielić pszenicę od plew. Jevin West, profesor nadzwyczajny w Szkole Informacyjnej na Uniwersytecie Waszyngtońskim w Seattle mówi, że platformy mediów społecznościowych powinny zatem być „bardzo ostrożne, jeśli chodzi o debaty dotyczące nauki”.
Eksperci, którzy udzielili wywiadu w The BMJ, podkreślali prawie niemożność odróżnienia opinii naukowej mniejszości od opinii obiektywnie błędnej (dezinformacja). Spiegelhalter mówi, że stanowiłoby to trudny „legalistyczny osąd dotyczący tego, jaka byłaby rozsądna opinia naukowa… Mam własne kryteria, którymi się posługuję, aby zdecydować, czy coś jest mylące, czy nie.”
Inni naukowcy obawiają się, że jeśli takie podejście do dezinformacji naukowej przetrwa pandemię, debata naukowa może stać się niepokojąco podporządkowana imperatywom komercyjnym. Vinay Prasad, profesor nadzwyczajny na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Francisco, argumentował na stronie internetowej MedPage Today: „Ryzyko polega na tym, że niezliczona liczba graczy w biomedycynie, od dużych po małe firmy biofarmaceutyczne i medyczne, przeniesie swoje obawy do mediów społecznościowych i czasopisma. W kwestii leków przeciwnowotworowych niewielka garstka osób krytycznych wobec zatwierdzenia nowego leku może mieć przewagę liczebną 10:1 przez kluczowych liderów opinii, którzy pracują z firmą. Tak więc większość, która mówi najgłośniej, najwidoczniej i z największą liczbą postów w Internecie, może zostać uznana za “poprawną” przez społeczeństwo – a jak to się mówi, historię piszą zwycięzcy.
Firmy z branży mediów społecznościowych wciąż eksperymentują z nowym zestawem środków wprowadzonych od zeszłego roku i mogą dostosować swoje podejście. Van der Linden mówi, że rozmowy, które przeprowadził z Facebookiem, skupiały się na tym, jak platforma może pomóc w promowaniu uznania dla tego, jak działa nauka, “aby faktycznie kierować ludzi do treści, które uczą ich o procesie naukowym, a nie etykietować coś jako prawdziwe lub fałszywe”.
Debata ta rozgrywa się na tle szerszej walki ideologicznej, w której ideał “prawdy” jest coraz częściej stawiany ponad “zdrową debatą”. Kulldorff mówi: “Myślę, że usuwanie dezinformacji jest złym pomysłem. Bo nawet jeśli coś jest złe, to jeśli się to usunie, nie ma możliwości, by o tym dyskutować.” Na przykład, chociaż popiera szczepienia w ogóle, ludzie z obawami lub wątpliwościami dotyczącymi stosowanych szczepionek nie powinni być uciszani w przestrzeniach internetowych. “Jeśli nie będziemy mieli otwartej debaty w obrębie nauki, to będzie to miało ogromne konsekwencje dla nauki i społeczeństwa”.
Istnieją obawy, że takie podejście może ostatecznie podważyć zaufanie do zdrowia publicznego. W USA, mówi West, spada zaufanie do rządu i mediów. Wyjaśnia: „Nauka jest wciąż jedną z bardziej zaufanych instytucji, ale jeśli zaczniesz oznaczać i zamykać rozmowy w obrębie nauki, to dla mnie jest to jeszcze gorsze niż faktyczne zamieszczanie tych pojedynczych artykułów.”.
Źródło: https://www.greenmedinfo.com/blog/who-fact-checks-health-and-science-facebook
- WHO i Komisja Europejska uruchamiają system sztucznej inteligencji do monitorowania mediów społecznościowych i „dezinformacji”0 (0) Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) przeprowadziła gruntowny remont swojej globalnej sieci monitorowania, prezentując platformę opartą na sztucznej inteligencji, która śledzi rozmowy online i aktywność medialną w czasie rzeczywistym. System ten, znany jako Epidemic Intelligence from Open Sources 2.0 (EIOS), jest prezentowany jako nowy krok w “gotowości na pandemię”, ale jego zasięg wykracza daleko poza… Dowiedz się więcej: WHO i Komisja Europejska uruchamiają system sztucznej inteligencji do monitorowania mediów społecznościowych i „dezinformacji”
- Założyciel Telegramu Pavel Durov ostrzega przed przegraną bitwą o wolność słowa0 (0) W momencie, gdy zdamy sobie sprawę, że systemy technologiczne zaczęły decydować o tym, kto mówi, a kto jest uciszony, możemy rozejrzeć się i zobaczyć kraty klatki; Miejmy nadzieję, że zanim drzwi się zamkną. To od tego momentu cenimy “wolność słowa”. Pavel Durov jest człowiekiem o silnym ukierunkowaniu strategicznym i samodyscyplinie. Stworzona przez niego… Dowiedz się więcej: Założyciel Telegramu Pavel Durov ostrzega przed przegraną bitwą o wolność słowa
- Była dyrektor generalna YouTube przyznaje, że zablokowała miliony filmów o COVID-19, aby chronić narrację Big Pharmy0 (0) Była dyrektor generalna YouTube Susan Wojcicki przyznała, że platforma usunęła ponad milion filmów o COVID podczas pandemii – współpracując bezpośrednio z przedstawicielami rządu, w tym zespołem Bidena, CDC i Fauci. To nie było “moderowanie treści”. Była to rządowa cenzura na masową skalę – celowe wymazywanie debaty, nauki i obywateli, którzy kwestionowali narrację. Co… Dowiedz się więcej: Była dyrektor generalna YouTube przyznaje, że zablokowała miliony filmów o COVID-19, aby chronić narrację Big Pharmy
- Izraelski przywódca domaga się globalnych ograniczeń w mediach społecznościowych, aby “stłumić antysemityzm”0 (0) Na konferencji Haaretz w Toronto, Yair Golan, lider opozycyjnej Izraelskiej Partii Demokratycznej, ujawnił dążenie elit do wprowadzenia globalnych ograniczeń w mediach społecznościowych w celu stłumienia “antysemityzmu”, dając jasno do zrozumienia, że tłumienie wypowiedzi online będzie jego głównym priorytetem, jeśli przejmie władzę. Wśród listy proponowanych reform rządowych, Golan obiecał szybko podjąć działania w celu… Dowiedz się więcej: Izraelski przywódca domaga się globalnych ograniczeń w mediach społecznościowych, aby “stłumić antysemityzm”
- Google przyznaje się do cenzury politycznej na YouTube i obiecuje przywrócić wolność słowa0 (0) Google obiecał przywrócić konta YouTube, które zostały zablokowane za wypowiedzi polityczne, w liście do przewodniczącego Komisji Sądownictwa Izby Reprezentantów Jima Jordana (R-OH) we wtorek. Gigant technologiczny przyznał również, że administracja Bidena naciskała na niego, aby cenzurował Amerykanów, którzy nie naruszyli warunków korzystania z usług firmy. Prawnik reprezentujący Google napisał do Jordana, mówiąc: “Odzwierciedlając… Dowiedz się więcej: Google przyznaje się do cenzury politycznej na YouTube i obiecuje przywrócić wolność słowa
- Wojsko kontroluje teraz relacje z wojny, a Izrael zacieśnia kontrolę nad wolnością prasy0 (0) – Izrael nakłada ścisłą cenzurę wojskową, wymagając od wszystkich mediów przedstawiania raportów na temat miejsc strajków do zatwierdzenia przed publikacją. – Krytycy potępiają to posunięcie jako próbę ukrycia zbrodni wojennych i stłumienia niezależnego dziennikarstwa. – Osobom naruszającym przepisy grożą zarzuty karne, a zasady te dotyczą także użytkowników mediów społecznościowych i prywatnych czatów. –… Dowiedz się więcej: Wojsko kontroluje teraz relacje z wojny, a Izrael zacieśnia kontrolę nad wolnością prasy
- Pomimo obietnic Zuckerberga, „weryfikatorzy faktów” Facebooka nadal cenzurują informacje o szczepionkach przeciwko COVID-190 (0) Na początku stycznia 2025 roku Meta ogłosiła, że zrezygnuje z korzystania z tak zwanych „niezależnych weryfikatorów faktów” na Facebooku i Instagramie, zastępując je systemem „notatek społecznościowych” podobnym do tego, który jest obecnie używany na platformie X Elona Muska. Komentując ten ruch, dyrektor generalny Meta Mark Zuckerberg przyznał, że „weryfikatorzy faktów” wykorzystywani przez firmę… Dowiedz się więcej: Pomimo obietnic Zuckerberga, „weryfikatorzy faktów” Facebooka nadal cenzurują informacje o szczepionkach przeciwko COVID-19
- Niemiecka policja rozpoczyna naloty w celu aresztowania obywateli za „obraźliwe” wpisy w mediach społecznościowych0 (0) Przed wschodem słońca dziesiątki ciężko uzbrojonych oddziałów policji szturmowało domy w całych Niemczech – nie po to, by skonfiskować broń, narkotyki czy niebezpiecznych przestępców, ale by polować na obywateli oskarżonych o publikowanie „obraźliwych” komentarzy w Internecie. W dystopijnym pokazie państwowej przesady, władze traktują teraz złośliwe tweety jak poważne przestępstwa, podnosząc alarmujące pytania o… Dowiedz się więcej: Niemiecka policja rozpoczyna naloty w celu aresztowania obywateli za „obraźliwe” wpisy w mediach społecznościowych
- Google rozwija sztuczną inteligencję, aby przejąć kontrolę nad przeglądaniem Internetu i zakupami0 (0) Google podobno opracowuje agenta sztucznej inteligencji (AI) o kryptonimie “Project Jarvis”, zaprojektowanego w celu przejęcia przeglądarek internetowych użytkowników i wykonywania zadań, takich jak prowadzenie badań, rezerwowanie lotów i dokonywanie zakupów. Twierdzi się, że projekt ma na celu zminimalizowanie stresu użytkowników poprzez automatyzację przyziemnych zadań. Kiedy sztuczna inteligencja przejmie kontrolę nad komputerem “Wszyscy główni… Dowiedz się więcej: Google rozwija sztuczną inteligencję, aby przejąć kontrolę nad przeglądaniem Internetu i zakupami
- Światowi przywódcy jednoczą się w celu ograniczenia „dezinformacji” dzięki wspieranej przez ONZ Deklaracji z Cascais0 (0) Światowi przywódcy złożyli swoje podpisy pod deklaracją Organizacji Narodów Zjednoczonych, która ma na celu wyeliminowanie „dezinformacji” i „mowy nienawiści” w Internecie. Deklaracja z Cascais została podpisana podczas Globalnego Forum Sojuszu Cywilizacji Narodów Zjednoczonych (UNAOC), które odbyło się w dniach 25-27 listopada w gminie Cascais w Portugalii. Sekretarz Generalny ONZ Antonio Guterres przemawiał na… Dowiedz się więcej: Światowi przywódcy jednoczą się w celu ograniczenia „dezinformacji” dzięki wspieranej przez ONZ Deklaracji z Cascais











