Ołów jest znacznie gorszy dla zdrowia niż myślano

Według Centers for Disease Control and Prevention (CDC), prawie 535 000 dzieci w wieku od 1 do 5 lat ma poziom ołowiu we krwi na tyle wysoki, że szkodzi to ich zdrowiu; 24 miliony domów zawiera farby na bazie ołowiu i kurz domowy zanieczyszczony tym pierwiastkiem. Społeczne koszty zatrucia ołowiem u dzieci obejmują do 53 miliardów dolarów dodatkowych kosztów opieki zdrowotnej, do 35 miliardów dolarów strat w dochodach, koszty edukacji specjalnej wynoszące ok. 146 milionów dolarów oraz bezpośrednie koszty przestępstw szacowane na 1,7 miliarda dolarów.

Według CDC, nie jest znany bezpieczny poziom ołowiu we krwi u dzieci i dorosłych. Dzieci narażone na działanie ołowiu mają zwiększone ryzyko uszkodzenia układu nerwowego, mózgu i zaburzenia rozwoju poznawczego, spowolnienia wzrostu i rozwoju oraz problemów ze słuchem i mową.

Badania wykazały, że ołów jest poważnym zagrożeniem dla dzieci i dorosłych

Naukowcy zebrali dane z 20 lat, korzystając z reprezentatywnej dla kraju próby obejmującej ponad 14 000 dorosłych, którzy wzięli udział w National Health and Nutrition Examination Survey w latach 1988–1994. Każdy z uczestników przeszedł badania medyczne, w tym testy ilościowe określające poziom ołowiu we krwi. Po przeanalizowaniu danych naukowcy odkryli związek między niskim poziomem narażenia na ołów a zwiększonym ryzykiem przedwczesnej śmierci.

W przeszłości ekspozycję na ołów powiązano z wysokim ciśnieniem krwi, chorobą wieńcową i miażdżycą. Naukowcy podkreślają, że historyczna ekspozycja na ołów wynikała z używania benzyny, farb i kanalizacji na bazie ołowiu. Stałe narażenie na ołów z zanieczyszczonej żywności, emisji przemysłowych i wody również może wpływać na poziom ołowiu we krwi u młodszych dzieci. Główny autor badania, profesor Bruce Lanphear z Uniwersytetu Simona Frasera w Kanadzie, skomentował:

„Nasze badanie szacuje wpływ historycznej ekspozycji na ołów u osób dorosłych z USA, obecnie w wieku powyżej 44 lat, u których ekspozycja na ołów wystąpiła w latach przed rozpoczęciem badania… Obecnie narażenie na ołów jest znacznie niższe ze względu na przepisy zakazujące stosowania ołowiu w benzynie, farbach i innych produktach konsumenckich, więc liczba zgonów spowodowanych narażeniem na ołów będzie niższa w młodszych pokoleniach”.

Chociaż naukowcy od wieków wiedzą jakie są toksyczne skutki narażenia na ołów, liczba osób dotkniętych skutkami sercowo-naczyniowymi jest zaskakująca, nawet dla naukowców. Spośród pierwszych 14 000 respondentów, 4400 zmarło do 2011 roku. Na tej podstawie naukowcy obliczyli, że około 18% zgonów można było uniknąć, zmniejszając stężenie ołowiu we krwi do 1,0 mikrograma na decylitr.

Naukowcy przeprowadzili ekstrapolację na podstawie danych obejmujących ponad 400 000 zgonów w USA każdego roku, które można powiązać z narażeniem na ołów ze wszystkich źródeł. Prawie 250 000 z nich wynikało z chorób układu krążenia, a 185 000 z choroby wieńcowej. Liczby te są prawie 10 razy większe niż obecne szacunki zgonów związanych z ołowiem u dorosłych. Według prof. Lanpheara:

„Nikt nawet nie próbował oszacować liczby zgonów spowodowanych narażeniem na ołów przy użyciu reprezentatywnej dla kraju próby dorosłych. Jeśli nie doceniamy wpływu narażenia na ołów na śmiertelność z powodu chorób układu krążenia i inne ważne wyniki wykraczające poza IQ, może to mieć duży wpływ na sposób, w jaki inwestujemy w zapobieganie narażeniu na zatrucie ołowiem…

Przyglądając się ryzyku obejmującemu cały zakres narażonych osób, nagle zdajemy sobie sprawę z liczby osób dotkniętych tym problemem. Przede wszystkim jest to kwestia liczb – jest tak wielu ludzi w grupach niskiego i średniego ryzyka, że tak długo, jak istnieje pewne ryzyko związane z niską ekspozycją, znacznie więcej osób umrze lub zachoruje na choroby serca”.

Komórki mózgowe i naczynia krwionośne

Naukowcy uwzględnili zgony z wielu przyczyn, a nie tylko z powodu chorób serca. Okazało się, że wyższe poziomy ołowiu we krwi były powiązane z ponad 410 000 zgonów w USA rocznie, co jest ilością 10 razy wyższą niż pierwotnie szacowano i blisko 480 000 zgonami osób palących rocznie. Chociaż palenie tytoniu, brak ruchu i niezdrowa dieta przyczyniają się do chorób układu krążenia, czynniki środowiskowe również mogą mieć wpływ na zwiększenie ryzyka problemów z sercem.

Chociaż najnowsze badanie wykazało nieoczekiwaną liczbę osób dotkniętych zatruciem ołowiem i zmianami sercowo-naczyniowymi, poprzednie badania wykazały wpływ ołowiu na komórki śródbłonka i uszkodzenie bariery krew-mózg. Ołów ma negatywny wpływ na mózg, ponieważ narusza barierę krew-mózg, co wywołuje encefalopatię i obrzęki, głównie w móżdżku.

Niemowlęta są najbardziej narażone na rozwój zaburzeń poznawczych, ale osoby dorosłe również są narażone na ryzyko zatrucia ołowiem w przypadku wysokiego poziomu ołowiu we krwi. Nadciśnienie i choroby sercowo-naczyniowe wywołane ekspozycją na ołów są wynikiem szeregu zaburzeń w układzie śródbłonkowym. Przewlekłe narażenie na ołów sprzyja stresowi oksydacyjnemu i ogranicza dostępność tlenku azotu, co z kolei zmniejsza elastyczność ścian śródbłonka.

Każdy z poniższych czynników zwiększa ryzyko nadciśnienia, dysfunkcji śródbłonka, miażdżycy i chorób układu krążenia. Ponieważ zmiany te zachodzą również w śródbłonku w mózgu, mogą mieć wpływ na funkcje poznawcze i ryzyko demencji u osób starszych. Inne badania wykazały, że ołów:

Promuje wytwarzanie ponadtleneku i nadtleneku wodoru, który z kolei reaguje z tlenkiem azotu, w wyniku czego powstają nadtlenoazotyny	Stymuluje proliferację komórek mięśni gładkich naczyń i transformację fenotypową
Zakłóca sygnalizację wapniową w mięśniach gładkich naczyń	Modyfikuje odpowiedź naczyniową na wazoaktywnych antagonistów
Zwiększa produkcję inhibitora aktywatora plazminogenu-1	Hamuje produkcję proteoglikanów
Powoduje uszkodzenie śródbłonka	Utrudnia naprawę śródbłonka
Hamuje angiogenezę	Promuje stany zapalne

System zaopatrzenia w wodę może zwiększyć ryzyko skażenia wieloma truciznami

W badaniu gromadzącym dane z ponad 30 lat naukowcy odkryli, że prawie 8% Amerykanów piło wodę, której jakość narusza normy zdrowotne. Badanie było pierwszym, w którym oceniono ogólnokrajowe naruszenia dotyczące jakości wody pitnej – zaobserwowano naruszenia w 17 900 lokalnych wodociągów. W latach 1982 – 2015, kiedy zbierano dane, problem dotyczył od 9 do 45 milionów ludzi.

W czasie trwania badania poczyniono ponad 600 000 obserwacji, które dotyczyły głównie obszarów o niskich dochodach korzystających z publicznych systemów wodociągowych. Zgodnie z ustawą o bezpieczeństwie wody pitnej z 1974 roku, Agencja Ochrony Środowiska (EPA) reguluje jakość wody, ale każdy stan ma inne obowiązki sprawozdawcze. Erik Olson, dyrektor programu zdrowotnego w Natural Resources Defense Council, który przeanalizował dane EPA umieszczone w raporcie, scharakteryzował wpływ raportu:

„Wyobraź sobie policjanta obserwującego ludzi, którzy nie przestrzegają znaku stopu lub jadą z prędkością 90 mil na godzinę w terenie zabudowanym, ale nic z tym nie robi. Pomimo, że zna ludzi, którzy łamią prawo, nie podejmuje działania. Niestety, to właśnie dzieje się teraz”.

Według raportu, ponad 5300 systemów wodociągowych narusza zasady dotyczące zawartości ołowiu i miedzi, jednak stany podjęły działania tylko w 817 przypadkach, a EPA podjęła działania w zaledwie 88 przypadkach. Co gorsza, raport ujawnił, że EPA była świadoma, że wiele gmin wykorzystało luki w prawie, aby uniknąć wykrycia wysokiego poziomu ołowiu, co oznacza, że znacznie więcej gmin może narażać swoich mieszkańców na potencjalnie niebezpieczne poziomy ołowiu.

Po próbie zaoszczędzenia pieniędzy w sierpniu 2015 roku, naukowcy z Virginia Tech odkryli, że woda z sieci wodociągowej Flint w stanie Michigan była zanieczyszczona niebezpiecznie wysoką ilością ołowiu. Jedna kobieta zgłosiła, że jej woda zawierała 104 części ołowiu na miliard (ppb), czyli prawie siedem razy więcej niż wynosi limit EPA (15 ppb).

W latach 2014-2015, 87 osób mieszkających w hrabstwie Genesee w stanie Michigan, gdzie znajdują się wodociągi Flint, zgłosiło chorobę legionistów, a 10 mieszkańców zmarło. Uznano to za jeden z najgorszych wybuchów epidemii choroby legionistów w historii Stanów Zjednoczonych. Według dyrektora ds. zdrowia hrabstwa Jima Henry’ego, urzędnicy stanowi zablokowali zbadanie tej epidemii przez CDC.

Benzyna ołowiowa zatruła społeczeństwo

Ołów był używany w benzynie przez prawie 80 lat, zanieczyszczając powietrze, którym oddychały dzieci i dorośli.

Chociaż dostępne były inne, mniej toksyczne rozwiązania problemu ze stukaniem silnika, ołów został wybrany jako dodatek do benzyny, ponieważ był najbardziej opłacalny i pozwolił przemysłowi naftowemu kontrolować produkty i zyski. Nacisk na usunięcie ołowiu z benzyny rozpoczął się od pracy nieżyjącego już dr Claira Pattersona – byłego geochemika z California Institute of Technology.

Dr Patterson pracował przy Projekcie Manhattan, ale jest najbardziej znany ze swojej pionierskiej pracy opublikowanej w 1963 roku, której celem było ustalenie wieku Ziemi na 4,5 miliarda lat. Dokonał tego analizując określone izotopy ołowiu. Jednak w swoich badaniach zmagał się ze sprzecznymi wynikami, dopóki nie zdał sobie sprawy, że problem jest spowodowany zanieczyszczeniem środowiska ołowiem. Dopiero po przeanalizowaniu nieskażonej próbki z lodowca na Grenlandii, zdał sobie sprawę z przyczyny problemu.

Dr Patterson był w stanie określić warstwy lodu odpowiadające konkretnym epokom, takim jak era rzymska, rewolucja przemysłowa i pojawienie się benzyny ołowiowej w połowie lat dwudziestych XX wieku. W próbce lodu odpowiadającej latom dwudziestym XX wieku zauważył znaczny wzrost stężenia ołowiu. Był pierwszą osobą, która zauważyła związek między benzyną ołowiową a zanieczyszczeniem środowiska ołowiem. Wynikiem stosowania benzyny ołowiowej było narażenie ludzi na całym świecie na ołów, co miało poważne konsekwencje zdrowotne.

Pomimo ogromnych wysiłków ze strony przemysłu, by go zdyskredytować, dr Patterson dążył do wyeliminowania ołowiu z benzyny. Pierwszą przeszkodę pokonano w 1975 roku, kiedy Stany Zjednoczone nakazały stosowanie benzyny bezołowiowej do ochrony reaktorów katalitycznych. Jednak minęło kolejne 11 lat, zanim jego wytrwałość doprowadziła do całkowitego usunięcia ołowiu z benzyny w Stanach Zjednoczonych. W rezultacie poziom ołowiu we krwi Amerykanów spadł o prawie 80 procent pod koniec lat 90.

Strategie unikania ekspozycji na ołów

Poziom ołowiu we krwi jest zwykle wyrażany za pomocą mikrogramów na decylitr (mcg/dl) lub ppb. W przeszłości CDC ustaliło stężenie 40 mcg/dl jako maksymalny dopuszczalny poziom ołowiu. Limit zmniejszono do 10 mcg/dl na początku lat 90., a następnie do 5 mcg/dl w połowie 2010 roku. Jednak pomimo ustalenia tych limitów, CDC ostrzega, że nigdy nie zidentyfikowano bezpiecznego poziomu ołowiu. Prof. Lanphear skomentował konieczność całkowitego usunięcia zanieczyszczenia ołowiem, mówiąc:

„Nasze badanie poddaje w wątpliwość założenie, że istnieją „bezpieczne poziomy” dla toksyn, takich jak ołów. [Raczej] sugeruje się, że narażenie na niski poziom ołowiu w środowisku jest głównym czynnikiem ryzyka przedwczesnej śmierci w USA, szczególnie z powodu chorób układu krążenia”.

Kwestia zapobiegania zatruciu ołowiem jest pilną sprawą, niezależnie od tego, czy w domu są małe dzieci, czy nie. Zanieczyszczenie ołowiem, które powoduje dysfunkcje neurologiczne i uszkodzenie układu sercowo-naczyniowego, ma również niekorzystny wpływ na dorosłych. Harvard Medical School podpowiada w jaki sposób chronić siebie i swoją rodzinę przed narażeniem na szkodliwe działanie ołowiu:

Czy Twój dom został zbudowany przed 1978 rokiem? Jeśli tak, poproś o sprawdzenie, czy użyto farby zawierającej ołów?
Aby zapewnić bezpieczeństwo, usuwanie ołowiu powinno być wykonywane przez certyfikowanego specjalistę. Pył zawierający ołów jest silnie toksyczny. Więcej informacji na ten temat można znaleźć na stronie EPA pt. „Lead-Based Paint Activities Professionals”.
Przetestuj wodę pod kątem zawartości ołowiu.
Należy pamiętać, że niektóre przedmioty gospodarstwa domowego również mogą zawierać ołów. Więcej informacji na temat produktów zawierających ołów i ich wycofania z rynku można znaleźć na stronie internetowej Komisji ds. Bezpieczeństwa Produktów Konsumenckich.
Zbadaj poziom ołowiu we krwi – u siebie i swoich dzieci. Idealnie byłoby, gdyby wszystkie dzieci były badane w wieku 1 i 2 lat oraz ponownie w wieku 3 i 4 lat, zwłaszcza w przypadku mieszkania w starszym domu. Zaleca się również zbadanie poziomu ołowiu we krwi dziecka, gdy istnieje obawa wystąpienia narażenia na ten pierwiastek. Poziom ołowiu wynoszący 5 mcg/dL lub wyższy jest uważany za niebezpieczny.

Źródło: https://polish.mercola.com/sites/articles/archive/2020/12/26/zatrucie-olowiem.aspx