Ukrywanie ukraińskich nazistów nie jest niczym nowym – Kanadyjczycy robią to od prawie osiemdziesięciu lat

Ian Proud

Wiele tematów pozostaje tabu w dyskusji na temat wojny w Ukrainie. Busyfikacja, demokratyczny mandat Zełenskiego, liczba ofiar na Ukrainie i wszystko, co sugeruje, że Ukraina nie może wygrać, są poza zasięgiem. Podobnie jest z problemem rzekomych neonazistów w Ukrainie.

Jednym z najbardziej żenujących epizodów od czasu rozpoczęcia wojny na Ukrainie w 2022 r. było to, że Jarosław Hunka otrzymał dwie owacje na stojąco w galerii publicznej w kanadyjskiej Izbie Gmin od posłów podczas wizyty prezydenta Zełenskiego w 2023 roku. Hunka został oskarżony przez Rosję o ludobójstwo z powodu rzekomego udziału w masakrze w Hucie Pieniackiej 28 lutego 1944 r., w której zamordowano ponad 500 etnicznych Polaków we wsi na terenie dzisiejszej zachodniej Ukrainy. Hunka był członkiem Dywizji SS Galicja, głównie ukraińskiej jednostki Waffen SS, którą komisje w Niemczech i Polsce uznały później za winną zbrodni wojennych.

Było to szokujące, ponieważ otworzyło temat rozmów, który od początku wojny był w dużej mierze przemilczany przez zachodnie media głównego nurtu: Współczesnym wyzwaniem dla Ukrainy jest skrajnie prawicowy ultranacjonalizm. Ale sprawa Hunka ilustruje również, jak zachodnie władze tuszowały dyskusję o nazistach w Ukrainie również po II wojnie światowej.

13 lipca 1948 r. Biuro Stosunków Brytyjskiej Wspólnoty Narodów, będące obecnie częścią Biura Spraw Zagranicznych i Rozwoju, wysłało telegram do rządów Wspólnoty Narodów, proponując zakończenie procesów o zbrodnie wojenne nazistów w brytyjskiej strefie Niemiec. “Karanie zbrodni wojennych jest bardziej kwestią zniechęcania przyszłych pokoleń niż wymierzania kary każdemu winnemu… konieczne jest teraz jak najszybsze pozbycie się przeszłości”.

Po zakończeniu procesu norymberskiego w 1946 roku świat zachodni stanął w obliczu nowego wroga w postaci Związku Radzieckiego. Ograniczone zasoby bezpieczeństwa w pozbawionym gotówki Albionie i jego koloniach zostały przesunięte do wykrywania podejrzanych sowieckich agentów i komunistów, zamiast do identyfikowania i tropienia nazistowskich zbrodniarzy wojennych niższego rzędu.

Mniej więcej w tym czasie wielu Ukraińców uciekło ze Związku Radzieckiego i osiedliło się w Kanadzie. W ciągu trzydziestu lat od rozpoczęcia operacji Barbarossa populacja Ukraińców w Kanadzie niemal się podwoiła, z 300 000 do prawie 600 000 osób. Choć większość z nich nie była nazistowskimi kolaborantami, niektórzy bez wątpienia nimi byli. Dołączyła do nich mniejsza liczba Łotyszy, Węgrów, Słowaków i innych.

W ramach tego exodusu znaleźliby się tak zwani “pomniejsi” zbrodniarze wojenni; osoby, które organizowały transporty Żydów, Słowian, Cyganów i homoseksualistów do obozów zagłady, działały jako informatorzy, popełniały morderstwa lub angażowały się w zbrodnie wojenne jako inni szeregowi i podoficerowie w szwadronach śmierci. Byli kolaborantami niższego szczebla, działającymi jako narzędzia ludobójstwa zainicjowanego przez nazistów.

Jednak zgodnie z brytyjskimi instrukcjami Kanada stopniowo łagodziła swoją politykę imigracyjną w latach 1950-1962, stopniowo znosząc ograniczenia dotyczące wjazdu niemieckich nazistów i nieniemieckich członków niemieckich jednostek wojskowych, takich jak Dywizja SS Galicja.

Jednak w 1984 roku Centrum Szymona Wiesenthala napisało list do rządu kanadyjskiego, twierdząc, że uzyskało dowody na to, że “Anioł Śmierci” Josef Mengele złożył wniosek o wizę imigracyjną do Kanady w 1962 roku. Choć okazało się to nieprawdą, wywołało to takie oburzenie wśród kanadyjskiej społeczności żydowskiej, że w 1985 r. powołano Komisję Śledczą ds. Zbrodniarzy Wojennych w Kanadzie.

Znana jako Komisja Deschênes, odkryła listę 774 osób, które rzekomo wjechały do Kanady i które wymagały dalszego dochodzenia. Z tej listy tylko 28 przeszło poważne dochodzenie i proces.

Michael Pawlowski, oskarżony o zamordowanie 410 Żydów i 80 nieżydowskich Polaków na Białorusi w 1942 roku, został uniewinniony, ponieważ sędziowie uniemożliwili prokuraturze zebranie dowodów w Związku Radzieckim.

Stephen Reistetter ze Słowacji nie został osądzony w związku z zarzutami porwania 3000 Żydów w celu wysłania ich do nazistowskich obozów zagłady podczas służby w partii Hlinka, skrajnie prawicowym ruchu klerykalno-faszystowskim o nazistowskich inklinacjach. Jego sprawa upadła z powodu śmierci świadka.

Erich Tobias został oskarżony o udział w egzekucji łotewskich Żydów, ale zmarł zanim jego sprawa trafiła do sądu.

Do 1995 r., gdy nie udało się uzyskać żadnych wyroków skazujących za zbrodnie wojenne, kanadyjski Departament Sprawiedliwości zmniejszył liczebność swojej jednostki ds. zbrodni wojennych z 24 do 11 osób. Wobec braku oskarżeń w sprawach karnych, rząd kanadyjski próbował wszcząć postępowanie cywilne w celu odebrania obywatelstwa domniemanym zbrodniarzom wojennym.

Wasilij Bogutin współpracował z nazistowskimi siłami okupacyjnymi w mieście Selidowo w Doniecku i był osobiście i bezpośrednio zaangażowany w przeprowadzanie łapanek młodych ludzi do pracy przymusowej w Niemczech. W lutym 1998 r. sędzia McKeown z Wydziału Procesowego Sądu Federalnego uznał, że Bogutin zataił swoją rolę w zbrodniach wojennych, ale zmarł przed ekstradycją.

Źródło: https://www.sgtreport.com/2025/04/covering-up-ukrainian-nazis-is-nothing-new-the-canadians-have-been-doing-it-for-almost-eighty-years/