Komórki NK (ang. natural killers) to specyficzny rodzaj białych krwinek. Są ważnym elementem wrodzonej komórkowej odpowiedzi immunologicznej. Układ odpornościowy składa się z dwóch różnych funkcji – odporności komórkowej (wrodzonej) i odporności humoralnej (adaptacyjnej, nabytej). Kiedy zachorujesz na chorobę wirusową, patogen dostaje się do organizmu i infekuje określone komórki.
Kolejnym etapem jest komórkowa odpowiedź immunologiczna, w ramach której dochodzi do aktywacji komórek NK oraz wydzielania substancji chemicznych, które przyciągają je do miejsca infekcji, gdzie białe krwinki w zasadzie trawią zainfekowane komórki. Ten proces usuwa wirusa i odmładza żelopodobną substancję zawartą w komórkach.
Podczas fazy regeneracji dochodzi do aktywacji humoralnego układu odpornościowego i rozpoczyna się produkcja przeciwciał przeciwko wirusowi, co ma na celu zapobiec ponownemu wystąpieniu tego samego rodzaju procesu chorobowego i objawów w przypadku ponownego zetknięcia się z tym samym typem wirusa. Tak długo, jak komórkowa odpowiedź immunologiczna zostanie aktywowana jako pierwsza, a odpowiedź humoralna jako druga, odporność na dany patogen będzie długotrwała.
Z drugiej strony, naturalnie nabyta odporność stadna w populacji występuje, gdy bardzo wysoki odsetek osobników w danej populacji przeszedł przez sekwencję komórkowej i humoralnej odpowiedzi immunologicznej. Ta sekwencja nie następuje w przypadku szczepienia, dlatego indukowana szczepionką „odporność stadna” jest myląca.
Komórki NK chronią przed chorobami wirusowymi i nowotworami
Komórki NK biorą udział zarówno w chorobach wirusowych, jak i innych chorobach, takich jak nowotwory i choroby autoimmunologiczne. Jak wyjaśniono w artykule z 2008 roku dotyczącym funkcji komórek NK:
„Komórki NK to limfocyty efektorowe wrodzonego układu odpornościowego, które kontrolują kilka rodzajów nowotworów i infekcji drobnoustrojowych poprzez ograniczenie ich rozprzestrzeniania się i późniejszego uszkodzenia tkanek… Komórki NK są również komórkami regulatorowymi zaangażowanymi we wzajemne interakcje z komórkami dendrytycznymi, makrofagami, komórkami T i komórkami śródbłonka. Komórki NK mogą zatem ograniczać lub nasilać odpowiedzi immunologiczne.
Chociaż komórki NK mogą wydawać się zbędne w różnych chorobach wynikających z zaburzeń funkcji immunologicznej u ludzi, manipulacja komórkami NK wydaje się obiecująca w działaniach na rzecz poprawy przeszczepów krwiotwórczych i narządów, promowania immunoterapii przeciwnowotworowej oraz kontroli zaburzeń zapalnych i autoimmunologicznych”.
Komórki NK są cytotoksyczne, co oznacza, że są w stanie zabijać inne komórki. Małe granulki znajdujące się w cytoplazmie komórek NK zawierają granzymy – specjalne białka, takie jak perforyna i proteazy. Perforyna – nazwa białka wskazuje na pełnioną funkcję – perforuje błonę komórkową komórki przeznaczonej do eliminacji, pozwalając na wejście do niej białek i innych substancji chemicznych, co indukuje apoptozę (programowaną śmierć komórki), która ostatecznie prowadzi do zniszczenia wirusa wraz z zainfekowaną komórką.
W ten sposób komórki NK – które nie są specyficzne dla antygenu – hamują rozprzestrzenianie się infekcji, podczas gdy adaptacyjna, czyli humoralna odpowiedź immunologiczna odpowiada za powstawanie komórek T zawierających cytotoksyny specyficzne dla antygenu w celu eliminacji infekcji. Innymi słowy, komórki NK kontrolują replikację wirusa, podczas gdy adaptacyjna odpowiedź innunologiczna „uczy się” właściwości wirusa i tworzy dopasowane przeciwciała.
Badania potwierdzają, że osoby z niedoborem komórek NK są o wiele bardziej podatne na infekcje wirusowe oraz prawdopodobnie na powstawanie nowotworów. Komórki NK pomagają regulować układ odpornościowy poprzez wytwarzanie cytokin – cząsteczek sygnałowych, które stymulują i regulują działanie innych komórek układu odpornościowego.
Ponieważ komórki NK mają zdolność rozróżniania między normalnymi, zdrowymi komórkami i nieprawidłowymi komórkami, takimi jak te zainfekowane wirusem lub które stały się nowotworowe, naukowcy szukają sposobów na zwiększenie funkcji komórek NK jako sposobu na poprawę skuteczności leczenia raka. Dobra wiadomość jest taka, że istnieje wiele naturalnych sposobów na zwiększenie liczby i poprawę funkcji komórek NK.
Dzięki wystarczającej liczbie komórek NK nie zachorujesz na grypę
Ostatnio naukowcy dokonali bardzo interesującego odkrycia: mając wystarczającą liczbę komórek NK w organizmie, nie zachorujesz na grypę. Według Live Science, konkretny gen o nazwie KLRD1 „może służyć jako wskaźnik zastępczy dla poziomu komórek NK”. KLRD1 jest genem dla receptora znajdującego się na powierzchni komórek NK; poziom KLRD1 we krwi osoby przed ekspozycją na wirusa grypy pozwalał z 86 procentową dokładnością przewidzieć, czy dana osoba zachoruje na grypę.
Według jednego z autorów badania, profesora Purvesha Khatri z wydziału medycyny i danych biomedycznych w Stanford University School of Medicine, KLRD1 jest „pierwszym biomarkerem, który pozwala przewidzieć podatność na grypę powodowaną przez różne typy wirusa grypy”. Według Eurekalert:
„Ogólnie rzecz biorąc, osoby, u których komórki NK stanowiły od 10 do 13% wszystkich komórek odpornościowych, nie chorowały na grypę, w przeciwieństwie do osób, u których odsetek komórek NK wynosił poniżej 10%.
Khatri powiedziała, że to cienka linia, ale różnica między grupami jest dość wyraźna: każdy, u kogo odsetek komórek NK wynosił powyżej 10% wszystkich komórek odpornościowych, miał silną odporność na infekcję i nie wykazywał żadnych objawów. Khatri powiedziała, że jej odkrycia mogą pomóc pracownikom służby zdrowia zrozumieć, kto jest najbardziej narażony na zakażenie wirusem grypy”.
Sposoby na zwiększenie liczby komórek NK
Chociaż naukowcy mają nadzieję, że ich odkrycia mogą pomóc w opracowaniu większej liczby skutecznych szczepionek przeciw grypie, nie potrzebujesz szczepionek do zwiększenia liczby komórek NK, które chronią przed praktycznie wszystkimi wirusami i nowotworami złośliwymi.
Z wiekiem komórki NK tracą swoją funkcjonalność, przez co starsze osoby stają się bardziej podatne na choroby, w tym infekcje wirusowe (takie jak grypa) i nowotwory. Medyczne określenie tej degeneracji to „starzenie immunologiczne”. Dobrą wiadomością jest to, że możesz przeciwdziałać temu spadkowi funkcji na wiele różnych sposobów, które wymieniono poniżej:
| Regularne ćwiczenia — w jednym z badań wykazano, że umiarkowane ćwiczenia poprawiły funkcję komórek NK u pacjentów chorych na nowotwory. |
| Rzucenie palenia tytoniu — rzucenie palenia tytoniu również może pomóc, ponieważ palenie zaburza funkcjonowanie komórek NK. |
| Enzymatycznie modyfikowane otręby ryżowe (EMRB) — EMRB powstają przez wystawienie błonnika z otrębów ryżowych na działanie enzymów izolowanych z grzyba shiitake. W badaniu opublikowanym w 2013 roku wykazano, że MGN-3 (produkt z otrębów ryżowych) zwiększał aktywność komórek NK nawet o 84% u pacjentów ze szpiczakiem mnogim po trzech miesiącach stosowania. We wcześniejszych badaniach wykazano, że u starych myszy, którym wstrzyknięto EMRB, nastąpił pięciokrotny wzrost aktywności komórek NK w ciągu dwóch dni. |
| Kardamon — to krewny kurkumy znany ze swoich silnych właściwości wzmacniających odporność. Kardamon zwiększa aktywność komórek NK. Badanie z 2007 roku wykazało, że kardamon hamuje raka jelita grubego, zapobiegając uszkodzeniom komórek spowodowanym nagromadzeniem toksyn i różnych produktów odpadowych w okrężnicy. Ta smaczna przyprawa ma również silne działanie przeciwutleniające i przeciwdrobnoustrojowe; skutecznie hamuje wzrost E. coli, Staphylococcus aureus i Pseudomonas aeruginosa, z których ta ostatnia jest częstą przyczyną infekcji w szpitalach. |
| Czarny pieprz — podobnie jak kardamon, czarny pieprz również wzmacnia cytotoksyczne działanie komórek NK i promuje prawidłowe funkcje odpornościowe. |
| Siara — to mleko produkowane w ciągu pierwszych 24–48 godzin od porodu. Siara od krów jest bardzo podobna do siary ludzkiej, a produkty z siary są zazwyczaj uzyskiwane od krów. Siara zawiera szereg czynników odpornościowych i wzrostowych wymaganych przez potomstwo. W badaniu opublikowanym w 2012 roku wykazano, że doustne podawanie myszom odtłuszczonej i skoncentrowanej późnej siary bydlęcej aktywuje układ odpornościowy i chroni przed zakażeniem wirusem grypy poprzez zwiększenie aktywności komórek NK. W innym badaniu przeprowadzonym na zwierzętach z 2014 roku stwierdzono, że „suplementacja siary zwiększyła cytotoksyczność komórek NK i poprawiła odpowiedź immunologiczną na pierwotne zakażenie wirusem grypy u myszy”. Myszy spożywające siarę, które zachorowały na grypę, przechodziły infekcję łagodniej i miały niższe obciążenie płuc wirusem w porównaniu do grupy kontrolnej. Badanie opublikowane w 2007 roku wykazało, że spożywanie siary przez dwa miesiące zapobiegało zakażeniu wirusem grypy trzy razy skuteczniej niż szczepienie przeciw grypie. Według autorów badania: „zarówno u zdrowych osób, jak i pacjentów z wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym, siara okazała się co najmniej trzy razy bardziej skuteczna niż szczepienie w celu zapobiegania grypie i jest bardziej opłacalna…” |
| Grzyby — grzyby takie jak shiitake, maitake i boczniaki również zwiększają aktywność komórek NK dzięki zawartości beta-glukanu – polisacharydu znanego z działania wzmacniającego odporność i zwalczania raka. Jak zauważono w badaniu opublikowanym w 2007 roku w czasopiśmie Medicina: „Beta-glukan… zwiększa obronę immunologiczną gospodarza poprzez aktywację układu dopełniacza, wzmocnienie funkcji makrofagów i komórek NK. Indukcja odpowiedzi komórkowej przez grzyby i beta-glukan prawdopodobnie wiąże się z ich specyficzną interakcją z kilkoma receptorami występującymi na powierzchni komórek, takimi jak receptor dopełniacza 3, laktozyloceramid, wybrane receptory zmiatające i dektyna-1 (betaGR). Beta-glukan wykazuje również działanie przeciwnowotworowe. Może zapobiegać onkogenezie poprzez ochronę przed silnymi genotoksycznymi czynnikami rakotwórczymi. Jako środek immunostymulujący, który działa poprzez aktywację makrofagów i cytotoksyczność komórek NK, beta-glukan może również hamować wzrost guza na etapie promocji”. |
| Aktywny związek skorelowany z heksozą (AHCC) — AHCC jest dostępnym w handlu fermentowanym ekstraktem z grzybów, który wspiera zdrowe funkcje odpornościowe, przede wszystkim poprzez zwiększenie aktywności komórek NK. Jak zauważono w artykule opublikowanym w czasopiśmie Natural Medicine Journal: „Badania nad suplementacją AHCC wykazały pozytywny wpływ na funkcje odpornościowe u ludzi i w badaniach na modelach zwierzęcych, w tym zmniejszone powstawanie nowotworów, zwiększoną odporność na infekcje wirusowe i bakteryjne; zwiększoną aktywność komórek NK… zwiększoną proliferację komórek T, w tym zmianę aktywności komórek T; zmiany w produkcji cytokin… zwiększone uwalnianie tlenku azotu przez komórki otrzewnowe oraz działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne… Ogólnie rzecz biorąc, sugerowano, że AHCC poprawia rokowanie i jakość życia pacjentów z różnymi rodzajami nowotworów, a także wywołuje potencjalnie pozytywne zmiany w produkcji cytokin i populacji limfocytów – szczególnie wzrost aktywności komórek NK”. |
| Probiotyki — dobroczynne bakterie znajdujące się w tradycyjnie fermentowanej żywności zwiększają aktywność komórek NK. Osoby z niskim poziomem komórek NK odnoszą większe korzyści z suplementacji probiotyku niż osoby z prawidłowym poziomem komórek NK. |
| Żeń-szeń — żeń-szeń zwiększa aktywność komórek NK i produkcję cytokin; powoduje obniżenie stanu zapalnego poprzez polisacharyd o nazwie ginsan. |
| Melatonina — neurohormon wytwarzany przez szyszynkę – jest dobrze znanym modulatorem ryzyka raka. Jak zauważono w artykule opublikowanym w 2006 roku, który dotyczył roli melatoniny we wzmacnianiu układu odpornościowego i jej zastosowaniu w leczeniu nowotworów: „Fizjologicznie melatonina jest powiązana z cytokinami wytwarzanymi przez limfocyty pomocnicze T1 (Th1), a jej podawanie sprzyja promowaniu funkcji Th1. U myszy normalnych i białaczkowych podawanie melatoniny powodowało ilościowe i funkcjonalne wzmocnienie komórek NK, których rolą jest pośrednictwo w zwalczaniu komórek zakażonych wirusem i komórek nowotworowych. Melatonina wydaje się regulować dynamikę komórek, w tym etapy proliferacji i dojrzewania praktycznie wszystkich linii komórek krwiotwórczych i immunologicznych zaangażowanych w obronę gospodarza – nie tylko komórek NK, ale także limfocytów T i B, granulocytów i monocytów – zarówno w szpiku kostnym, jak i w tkankach”. W artykule z 2005 roku podkreślono znaczenie komórek NK w starzeniu się i długowieczności, zauważając, że „dłuższe życie w przypadku stulatków jest związane ze zwiększoną liczbą komórek NK” oraz że „zdolność cytotoksyczna komórek NK znajdujących się we krwi obwodowej stulatków jest dobrze zachowana”. W tym artykule omówiono również immunoregulacyjny wpływ melatoniny na wrodzony układ odpornościowy. Wykazano, że egzogenna melatonina (z suplementacji) również „zwiększa ilość komórek NK i monocytów zarówno w szpiku kostnym, jak i śledzionie z latencją wynoszącą od 7 do 14 dni”. |
Wzmocnienie wrodzonej odporności jest pierwszą linią obrony przed grypą i innymi chorobami
Zwiększenie naturalnej funkcji odpornościowej jest kluczowym składnikiem zdrowia i zapobiegania chorobom, a szczególnie w okresie grypy. Jak niedawno odkryto, gdy komórki NK osiągną pewien próg, który wydaje się wynosić około 10% wszystkich komórek odpornościowych, spada ryzyko zachorowania na grypę, nawet w przypadku zakażenia wirusem grypy.
Zwiększanie funkcji komórek NK staje się coraz ważniejsze wraz z wiekiem, ponieważ poziom tych komórek z czasem naturalnie spada, zwłaszcza jeśli nie ćwiczysz i nie spożywasz żywności, która pomaga utrzymać odpowiedni poziom i działanie komórek NK.
To w dużej mierze tłumaczy, dlaczego seniorzy są bardziej podatni na grypę i inne infekcje. Są również bardziej podatni na rozwój raka, a komórki NK odgrywają bardzo ważną rolę w zapobieganiu nowotworom. Dlatego oprócz optymalizacji witaminy D zastanów się, czy nie warto wprowadzić do swojej diety wyżej wymienionych produktów, które pobudzają aktywność komórek NK. Takie postępowanie może w istotny sposób przyczynić się do uniknięcia grypy i innych infekcji.
Źródło: https://polish.mercola.com/sites/articles/archive/2020/08/25/jak-zwiekszyc-liczbe-komorek-nk-i-poprawic-funkcjonowanie-ukladu-odpornosciowego.aspx
- Jak zwiększyć liczbę komórek NK i poprawić funkcjonowanie układu odpornościowego?
- Odblokowanie synergistycznej mocy lizyny i witaminy C przeciwko infekcjom bakteryjnym
- Suplementy cynku mogą skrócić czas trwania infekcji dróg oddechowych
- Naturalne alternatywy dla antybiotyków w leczeniu infekcji
- Pięć najlepszych naturalnych środków przeciwwirusowych
- Kąpiele leśne dla wsparcia odporności
- Infekcja ucha – przywracanie zdrowia na podstawie badań naukowych
- Nowe badania potwierdzają, że witamina D chroni przed infekcjami dróg oddechowych
- Ważne mikroskładniki odżywcze dla Twojego układu odpornościowego
- Niedożywiony system odpornościowy? Nakarm go mikroskładnikami odżywczymi!
- Mikroelementy skutecznym narzędziem przeciwko infekcjom wirusowym
- Mikroelementy w walce z wirusem Zika i innymi wirusami
