Czy masz niski poziom energii? Konieczne może być zwiększenie poziomu NAD+

Podczas jedzenia organizm przekształca energię zawartą w pożywieniu w formę użyteczną dla komórek.

Bez NAD+ komórki nie mogą przekształcić pożywienia w energię. NAD+ odgrywa kluczową rolę w reakcjach redoks, działając jak taksówka przenosząca elektrony z jednej cząsteczki do drugiej, co jest niezbędne do produkcji adenozynotrójfosforanu („ATP”), podstawowej waluty energetycznej komórek.

Reakcje redoks to ciągła wymiana elektronów między cząsteczkami w organizmie, podobna do przepuszczania ujemnie naładowanych balonów z wodą, a reakcje te są niezbędne do podstawowych funkcji, takich jak poruszanie się, myślenie i przetwarzanie żywności w użyteczną energię. Kiedy cząsteczki zyskują elektrony w wyniku reakcji redoks, stają się „zredukowane” z niższym ładunkiem, podczas gdy cząsteczki, które tracą elektrony, stają się „utlenione” ze stosunkowo wyższym ładunkiem. Proces ten zawsze zachodzi w parach, ponieważ jedna cząsteczka musi otrzymać elektrony, które inna oddaje.

Organizm utrzymuje delikatną równowagę wymiany elektronów. Zbyt wiele elektronów przekazywanych zbyt szybko lub nieprawidłowo uszkadza komórki, prowadząc do szkodliwego stanu zwanego stresem oksydacyjnym.

Utleniona forma dinukleotydu nikotynamidoadeninowego, NAD+, jest prawdopodobnie najważniejszą cząsteczką w organizmie, działającą jak taksówka, która przenosi elektrony w komórkach. Bez NAD+ komórki nie mogą przekształcać pożywienia w energię, naprawiać uszkodzeń DNA ani utrzymywać prawidłowej komunikacji komórkowej.

Uszkodzenia mitochondriów spowodowane toksynami, takimi jak oleje z nasion, mikroplastiki i pola elektromagnetyczne, powodują „stres redukcyjny”, w którym nośniki elektronów, takie jak NADH – dinukleotyd nikotynamidoadeninowy (NAD) + wodór (H) lub zredukowany NAD – utknęły i nie mogą prawidłowo przenosić swoich elektronów, co prowadzi do obniżenia poziomu NAD+ i dysfunkcji komórek.

Chociaż istnieją drogie suplementy zwiększające poziom NAD+, utrzymanie zdrowego poziomu NAD+ można osiągnąć w bardziej przystępny sposób poprzez odpowiednią suplementację niacynamidem (witaminą B3) i, co najważniejsze, poprzez unikanie substancji uszkadzających mitochondria.

Uproszczone reakcje redoks, część 1

Dr Joseph Mercola, 3 lutego 2025 r.

Czy widziałeś kiedyś kogoś chodzącego po linie w cyrku, ostrożnie utrzymującego równowagę, aby nie spaść? Jest to trochę podobne do tego, co dzieje się w twoim ciele każdego dnia, z wyjątkiem tego, że zamiast osoby balansującej na linie, twoje komórki równoważą coś, co nazywa się reakcjami redoks. Słowo „redoks” może brzmieć fantazyjnie, ale jest to skrót od dwóch mniejszych słów: redukcja i utlenianie.

Te reakcje redoks zachodzą nieustannie, pomagając zachować zdrowie, poruszać się, jasno myśleć, a nawet spać. Kiedy jesz jabłko lub kanapkę, twoje ciało musi pobrać energię zmagazynowaną w jedzeniu i przekształcić ją w formę, którą mogą wykorzystać twoje komórki. Ale zanim przejdziemy dalej, porozmawiajmy o tym, czym jest elektron, ponieważ odgrywa on dużą rolę w reakcjach redoks.

Zrozumieć elektrony

Elektron to niezwykle mała cząsteczka krążąca wokół środka atomu. Atomy są jak maleńkie bloki konstrukcyjne, z których składa się wszystko wokół nas, w tym nasze ciało, woda, którą pijemy, a nawet powietrze, którym oddychamy.

Elektrony mają ładunek ujemny, trochę jak mała bateria ze znakiem minus. Kiedy jeden atom lub cząsteczka przekazuje elektron drugiemu, to tak, jakby przekazywały sobie część tego ujemnego ładunku. Ta wymiana elektronów zachodzi w naszym ciele w sposób ciągły, nawet jeśli tego nie widzimy, nie słyszymy ani nie czujemy.

Elektrony mogą wydawać się zbyt małe, by mieć znaczenie, ale są bardzo ważne. Biorą udział w każdej reakcji chemicznej, która utrzymuje cię przy życiu, od rozkładania jedzenia po wspomaganie ruchu mięśni. W pewnym sensie elektrony są iskrami, które utrzymują silnik ciała w ruchu. Gdyby nie było tych iskier, ciało nie miałoby energii potrzebnej do wykonywania codziennych czynności, takich jak chodzenie po schodach czy nawet myślenie o tym, co chcesz zjeść na lunch.

Równowaga w organizmie

W tym miejscu wkraczają reakcje redoks. Pomyśl o nich jako o super zorganizowanym łańcuchu zdarzeń, w którym jedna cząsteczka przekazuje te maleńkie, ujemnie naładowane elektrony innej cząsteczce. Ponieważ elektrony są ujemne, jeśli cząsteczka zyskuje elektrony, jej ogólny ładunek spada i mówimy, że została zredukowana. Łatwo to zapamiętać: uzyskanie ujemnych elektronów = zmniejszony ładunek.

Z drugiej strony, cząsteczka, która traci elektrony, traci część tego ujemnego ładunku, więc jej ładunek staje się względnie wyższy lub bardziej dodatni i mówimy, że została utleniona. Proces ten zawsze zachodzi w parach: jeśli jedna cząsteczka oddaje ładunki ujemne (utlenia się), inna cząsteczka musi je przyjąć (redukuje się).

Można sobie wyobrazić, że jeśli zbyt wiele elektronów jest przekazywanych zbyt szybko lub w niewłaściwy sposób, w organizmie dzieją się złe rzeczy. Podobnie jak Goldilocks, potrzebujesz odpowiedniej ilości elektronów przekazywanych we właściwym czasie. W momencie, gdy organizm utraci tę równowagę, mogą pojawić się kłopoty, a komórki zostaną uszkodzone.

Na szczęście masz wielu pomocników, którzy utrzymują równowagę redoks pod kontrolą, coś w rodzaju przyjaciół, którzy opiekują się tobą, gdy masz kłopoty. Ci pomocnicy dbają o to, by komórki nie zostały przytłoczone zbyt dużą lub zbyt małą liczbą elektronów. Czasami ludzie określają tę ważną równowagę jako „status redoks”, co oznacza po prostu, jak zdrowe i stabilne są twoje komórki, jeśli chodzi o te drobne wymiany elektronów.

Zrozumienie podstaw redoks pozwala zrozumieć, w jaki sposób organizm zarządza energią i chroni się przed uszkodzeniami. Przypomina to naukę alfabetu ABC lub tabliczki mnożenia: musisz znać słowa i rozumieć ich znaczenie, zanim naprawdę zrozumiesz większy obraz. Gdy zrozumiesz, jak działa redoks, odkryjesz również, w jaki sposób dobre jedzenie, odpoczynek i ćwiczenia pomagają Twojemu ciału pozostać w doskonałej formie.

Zrozumienie redoks w prostych słowach

Zanurzmy się nieco głębiej w reakcje redoks, nie czyniąc ich zbyt skomplikowanymi. Wyobraźmy sobie grupę przyjaciół przekazujących sobie balony z wodą, które mają ładunek ujemny, i stojących w kręgu w upalny dzień. Jeśli ktoś poda ci balon z wodą, zyskasz ujemny ładunek balonu (redukcja), a jeśli przekażesz ten balon komuś innemu, stracisz ujemny ładunek (utlenianie).

Za każdym razem, gdy balon z wodą opuszcza ciebie, trafia do innej osoby. Zawsze dochodzi do wymiany: nie można zgubić balonu z wodą, jeśli nie ma innego przyjaciela, który by go złapał. Dokładnie w ten sam sposób przemieszczają się elektrony, gdy mówimy o redoks. W twoim ciele te balony z wodą są elektronami, które przenoszą energię z jednego miejsca do drugiego.

Dlaczego więc ma to znaczenie? Ponieważ wymiana elektronów jest tym, co daje ci energię do robienia wszystkiego, od mówienia i czytania po kopanie piłki nożnej. Za każdym razem, gdy poruszasz mięśniem, twoje komórki wykorzystują energię pochodzącą z wymiany redoks.

Teraz, jeśli zbyt wiele elektronów zostanie utraconych w niewłaściwym miejscu, komórki mogą zostać uszkodzone przez coś, co nazywa się stresem oksydacyjnym.

Stres oksydacyjny jest jak zbyt wiele pękających balonów z wodą, które moczą wszystko wokół. Ale organizm ma zespół specjalnych cząsteczek zwanych NAD+ i NADH, które sobie z tym radzą. Zbierają one dodatkowe elektrony, gdy są potrzebne, i rozdają je, gdy komórki są na wyczerpaniu. Cząsteczki te ściśle ze sobą współpracują, upewniając się, że wszystko działa płynnie i nie ma chaosu w postaci balonów z wodą. Możesz się zastanawiać: w jaki sposób to wszystko pomaga ci w codziennym życiu?

Cóż, jeśli wiesz o redoks, możesz wybierać pokarmy i czynności, które pomagają zachować równowagę organizmu. Dokonywanie dobrych wyborów, takich jak spożywanie świeżych owoców, warzyw i białka, a także odpowiedni odpoczynek, jest jak dawanie drużynie balonów wodnych doskonałych narzędzi i instrukcji, dzięki czemu balon nigdy nie zamieni się w mokry i dziki bałagan.

Stopniowo, im więcej dowiadujesz się o redoks, tym bardziej zdajesz sobie sprawę, że wpływa on na wszystko, od tego, jak się czujesz, po to, jak szybko dochodzisz do siebie po przeziębieniu.

NAD+ i NADH – taksówki elektronowe – najcenniejsi gracze w organizmie

Aby uprościć sprawę, pomyśl o NAD+ i NADH jak o taksówce, która porusza się wewnątrz komórek. NAD+ jest jak pusta taksówka, czekająca na pasażerów, podczas gdy NADH jest jak taksówka pełna pasażerów. Ale kim są pasażerowie? Są to elektrony, te małe, ujemnie naładowane cząsteczki, o których mówiliśmy.

Kiedy NAD+ zbiera elektrony, staje się NADH, w pełni naładowanym i gotowym do jazdy. Gdy elektrony zostaną dostarczone we właściwe miejsce, NADH wraca do bycia NAD+. To tak, jakby taksówka wysadzała pasażerów, a następnie wracała, by zabrać ich więcej.

Ale jest coś naprawdę ważnego do zrozumienia: NAD+ nie jest zwykłą cząsteczką nośną. Jest to prawdopodobnie najważniejsza cząsteczka nośnikowa w całym organizmie i jedna z najważniejszych cząsteczek, kropka! To jak MVP zespołu energetycznego komórki. W rzeczywistości, wysoki poziom NAD+ jest jedną z najlepszych oznak dobrego zdrowia.

Dlaczego NAD+ jest tak niesamowicie ważny?

NAD+ jest absolutnie niezbędny do wytwarzania energii przez organizm. Bez wystarczającej ilości NAD+ komórki nie mogą skutecznie przekształcać spożywanego pokarmu w energię potrzebną do funkcjonowania. To tak, jakby próbować uruchomić samochód, w którym prawie nie ma benzyny – to po prostu nie zadziała! Mitochondria po prostu nie mogą wytwarzać ATP bez NAD+. Bez względu na to, ile wysokiej jakości żywności spożywasz, nie jest możliwe przekształcenie jej w energię bez NAD+.

Omawiając istotną rolę NAD+ w produkcji energii komórkowej, warto rozważyć teoretyczny scenariusz: co by było, gdyby można było magicznie całkowicie i natychmiastowo usunąć NAD+ z organizmu? Gdyby poziom NAD+ nagle spadł do zera, konsekwencje byłyby jeszcze bardziej natychmiastowe i katastrofalne niż zatrucie cyjankiem.

Cyjanek jest jedną z najszybciej działających trucizn, ponieważ zatrzymuje produkcję ATP i powoduje szybką śmierć komórek, zwykle w ciągu kilku minut. Wyczerpanie NAD+ miałoby jednak znacznie szerszy wpływ. NAD+ jest nie tylko niezbędny do wielu etapów produkcji energii – w tym glikolizy, cyklu Krebsa i łańcucha transportu elektronów – ale jest również niezbędny do naprawy DNA, sygnalizacji komórkowej i funkcji odpornościowych.

Nagła utrata NAD+ byłaby jak odcięcie dostaw paliwa dla całego miasta i jego zdolności do naprawy infrastruktury, komunikacji lub obrony.

Tak, NAD+ ma również kluczowe znaczenie dla naprawy DNA. O DNA można myśleć jak o instrukcji obsługi organizmu. Instrukcja ta ulega uszkodzeniu przez cały czas, a NAD+ jest niezbędny do naprawy tych uszkodzeń. To tak, jakby ekipa budowlana nieustannie naprawiała dziury w drogach, utrzymując wszystko w dobrym stanie.

Bez wystarczającej ilości NAD+, uszkodzenia narastają, co może prowadzić do poważnych problemów. Istnieją enzymy zwane PARPS, które naprawiają DNA i nie mogą działać bez NAD+.

NAD+ jest również zaangażowany w komunikację wewnątrz i pomiędzy komórkami. Pomaga komórkom rozmawiać ze sobą i koordynować swoje działania. To jak sieć telefonii komórkowej, która pozwala wszystkim różnym częściom ciała pozostać w kontakcie. Enzymy sirtuinowe wykorzystują NAD+ do wysyłania sygnałów w całej komórce. Wreszcie, NAD+ odgrywa rolę w utrzymaniu silnego i zdrowego układu odpornościowego, pomagając zwalczać infekcje i zachować dobre samopoczucie.

Ponieważ NAD+ jest zaangażowany w tak wiele procesów życiowych, jego wysoki poziom jest jak dobrze naoliwiona, precyzyjnie dostrojona maszyna. Oznacza to, że komórki mają zasoby potrzebne do produkcji energii, naprawy uszkodzeń, skutecznej komunikacji i utrzymania zdrowia. Niski poziom NAD+ jest jak rozładowana bateria.

Utrzymywanie taksówek NAD+ w dobrym stanie i unikanie stresu redukcyjnego

Bez tych taksówek elektronowych komórki nie miałyby paliwa potrzebnego do prawidłowego działania. Ciało staje się zmęczone i mniej zdolne do rozwiązywania problemów. Jak więc utrzymać te taksówki NAD+ działające na pełnych obrotach? Jednym z najlepszych sposobów jest unikanie rzeczy, które uszkadzają mitochondria i prowadzą do stresu redukcyjnego. Pamiętasz ten korek elektronów, o którym mówiliśmy? To właśnie stres redukcyjny, który w znacznym stopniu obniża poziom NAD+.

Kiedy mitochondria są uszkodzone przez takie rzeczy jak oleje z nasion, mikroplastiki, pola elektromagnetyczne i inne toksyny, kompleksy nie mogą prawidłowo przetwarzać elektronów. Taksówki elektronowe (NADH) utknęły, nie mogąc zrzucić swoich pasażerów (elektronów) i zamienić się z powrotem w puste taksówki (NAD+).

Kiedy masz dużo stresu redukcyjnego, zmusza to NAD+ do przyjmowania elektronów, zamieniając go w NADH. Ale jeśli NADH nie ma dokąd pójść, nie może wykonywać swoich użytecznych funkcji i zaczyna brakować NAD+. To tak, jakby cała flota taksówek utknęła w korku, nie mogąc zabrać nowych pasażerów. Aby tego uniknąć, najważniejszą rzeczą, jaką możesz zrobić, jest unikanie trucizn mitochondrialnych.

Traktując swoje ciało życzliwie – dobrze śpiąc, jedząc zbilansowane posiłki, ćwicząc i, co najważniejsze, unikając rzeczy, które uszkadzają mitochondria – możesz utrzymać tę taksówkę w doskonałej formie i zapobiec szkodliwym korkom elektronowym. Oznacza to więcej energii do uczenia się nowych rzeczy, pracy i zabawy oraz zachowania zdrowia przez długi czas. NAD+ to prawdziwie supergwiazdorska cząsteczka, a utrzymywanie jej wysokiego poziomu jest jedną z najlepszych rzeczy, jakie możesz zrobić dla swojego zdrowia.

Słowo o boosterach NAD

Być może słyszałeś o nowych suplementach, takich jak NMN lub NR, które twierdzą, że zwiększają poziom NAD+. Są one jak zaawansowane technologicznie ulepszenia systemu taksówkowego. Chociaż mogą oferować pewne korzyści, są również bardzo drogie, a naukowcy wciąż dowiadują się, jak dobrze naprawdę działają.

Prawda jest taka, że nie potrzebujesz zaawansowanych technologicznie ulepszeń, aby taksówki NAD+ działały płynnie. Prostą i znacznie tańszą opcją jest upewnienie się, że masz wystarczającą ilość niacynamidu, formy witaminy B3. Niacynamid jest paliwem, które pomaga organizmowi wytwarzać własny NAD+. Przyjmowanie niewielkiej ilości niacynamidu kilka razy dziennie (około 50 mg trzy razy dziennie to dobry punkt wyjścia dla dorosłych) może być bardzo skutecznym sposobem na wsparcie poziomu NAD+ bez rozbijania banku.

To tak, jakby upewnić się, że taksówki mają wystarczającą ilość paliwa, aby działać wydajnie, zamiast kupować całą nową flotę drogich samochodów. Najważniejszą rzeczą jest utrzymanie mitochondriów w zdrowiu poprzez unikanie szkodliwych toksyn, o których mówiliśmy! To właśnie pozwoli utrzymać wysoki poziom NAD+ i sprawne działanie komórek.

Więcej graczy w grze Redox – spojrzenie w przyszłość

Rozmawialiśmy już o głównych graczach w grze redoks – taksówkach elektronowych (NAD+/NADH) i o tym, jak są one ważne. Ale tak jak każda dobra drużyna ma zawodników rezerwowych, tak i twoje ciało ma inne cząsteczki, które pomagają w przenoszeniu elektronów i utrzymywaniu równowagi.

W rzeczywistości istnieje cały zespół tych nośników elektronów, z których każdy ma swoje specjalne zadanie. Rozmawialiśmy o głównym z nich: taksówkach elektronowych (NAD+/NADH).

Istnieją również pomocnicy, którzy budują rzeczy w twoim ciele i sprzątają bałagan, jak inny rodzaj taksówki (NADP+/NADPH) – możesz o nich myśleć jako o wyspecjalizowanych pracownikach, którzy utrzymują twoje komórki w dobrej kondycji – oraz super sprzątacze (GSH/GSSG), szybko reagujący, którzy mogą przetwarzać energię (mleczan/pirogronian). Istnieją nawet awaryjne rezerwy paliwa (acetooctan i beta-hydroksymaślan).

Wszyscy ci pomocnicy są naprawdę ważni dla utrzymania równowagi reakcji redoks. Są jak drugoplanowa obsada w sztuce teatralnej – może nie zawsze są w centrum uwagi, ale bez nich przedstawienie nie mogłoby się odbyć!

Nie musisz zapamiętywać wszystkich tych nazw, ale dobrze jest wiedzieć, że istnieją. Są to rzeczy, o których możesz dowiedzieć się więcej później, zwłaszcza jeśli interesujesz się zdrowiem i tym, jak działa twoje ciało. W rzeczywistości, jeśli kiedykolwiek zdecydujesz się na przetestowanie swojego zdrowia w przyszłości, są to niektóre z rzeczy, na które możesz zwrócić uwagę, aby zobaczyć, jak dobrze funkcjonuje twój system redoks.

To jak sprawdzanie oleju w samochodzie – testy te mogą wykazać, czy silniki komórkowe działają płynnie, czy też mogą tworzyć się korki. Ważne jest, aby wiedzieć, że najlepszym sposobem na utrzymanie dobrej pracy tych graczy jest unikanie rzeczy, które uszkadzają mitochondria, takich jak te szkodliwe oleje z nasion.

NADP+ i NADPH – budowniczowie i sprzątacze

Poznajmy teraz bliskich kuzynów NAD+ i NADH, zwanych NADP+ i NADPH. Można o nich myśleć jak o nieco innej firmie taksówkarskiej, ale zamiast tylko przewozić pasażerów do elektrowni, dostarczają one również zapasy dla ekipy budującej twoje ciało.

NADPH może przenosić elektrony, które pomagają budować ważne rzeczy w organizmie, takie jak tłuszcze, które przechowujesz dla energii i hormony, które pomagają ci rosnąć. Następnie, po zakończeniu pracy, NADPH może ponownie stać się NADP+, gotowym do odebrania nowego ładunku elektronów.

Ale to nie wszystko, co robi NADPH. Jest on również częścią ekipy sprzątającej organizm. Czasami pojawiają się nieprzyjemne cząsteczki zwane wolnymi rodnikami. Wolne rodniki są jak awanturnicy, którzy przewracają wszystko do góry nogami, jeśli zbyt długo pozostawić je w spokoju. Jeśli nie utrzyma się ich w ryzach, mogą uszkodzić komórki.

NADPH wkracza do akcji, oddając elektrony specjalnym substancjom, które neutralizują wolne rodniki, zamieniając je w spokojniejsze cząsteczki, które nie zniszczą mebli w komórce. To trochę tak, jakby użyć gaśnicy, aby powstrzymać iskry przed przekształceniem się w większy pożar.

Ponieważ NADP+ i NADPH zarówno budują, jak i oczyszczają, są one absolutnie niezbędne do utrzymania ogólnej równowagi redoks w organizmie. Ilekroć słyszysz, jak ktoś mówi o dostarczaniu wystarczającej ilości witamin i przeciwutleniaczy, możesz pomyśleć o tym, jak ci pomocnicy współpracują z NADPH. Dzięki odpowiedniemu wsparciu projekty budowlane organizmu przebiegają prawidłowo, a ekipa sprzątająca może poradzić sobie z każdym powstałym bałaganem.

Gdy procesy te przebiegają sprawnie, czujesz się lepiej, wyglądasz zdrowiej i masz energię, by radzić sobie ze wszystkimi zabawami i wyzwaniami, jakie stawia przed Tobą życie.

FAD i FADH2 – samochody dostawcze

Następne są FAD i FADH2, które można sobie wyobrazić jako duże ciężarówki dostawcze, które przemieszczają ładunek po organizmie. FAD jest jak pusta ciężarówka, a FADH2 jest ciężarówką, gdy jest załadowany elektronami. Podczas gdy NAD+ i NADH są głównymi taksówkami, FAD i FADH2 pomagają przenosić dodatkową energię z ważnych miejsc, takich jak jedzenie, do elektrowni w komórce.

FAD staje się FADH2, gdy zbiera elektrony, a następnie przenosi je do mitochondriów – często nazywanych elektrownią komórki, ponieważ to właśnie tam wytwarzana jest większość energii. Po zakończeniu dostawy FADH2 powraca do bycia FAD, podobnie jak ciężarówka, która opróżnia swój ładunek i wraca po więcej.

Możesz zapytać, dlaczego potrzebujemy zarówno NADH, jak i FADH2? Pomyśl o nich jak o dwóch różnych pasach na tej samej autostradzie. Jeden pas może prowadzić do jednej części miasta, a drugi do innej. Świat redoks twojego ciała jest duży i istnieje wiele tras dostarczania energii tam, gdzie jest ona potrzebna. Każda trasa jest wyspecjalizowana do różnych zadań, dzięki czemu wszystko jest wydajne. Jest to jeden z powodów, dla których możesz szybko biegać podczas meczu piłki nożnej lub skupić się podczas czytania trudnej książki.

FAD i FADH2 znajdują się również w enzymach, które są częścią większego cyklu wytwarzania energii w organizmie. Cykl ten działa najlepiej, gdy masz dobre odżywianie, wystarczającą ilość odpoczynku i umiarkowane ćwiczenia. Jeśli pominiesz te elementy, twoje ciężarówki dostawcze mogą spowolnić, prowadząc do niskiego poziomu energii i braku równowagi w systemie redoks. Jest to kolejny powód, dla którego codzienne wybory dotyczące żywności i aktywności są tak ważne. Chcesz, aby wszystkie twoje ciężarówki były w drodze i gotowe do działania, prawda?

GSH i GSSG – system glutationu

Następne są GSH i GSSG. Pomyśl o tych cząsteczkach jak o super roztworze czyszczącym i brudnej wodzie z mopa po posprzątaniu bałaganu. GSH, który oznacza zredukowany glutation, jest roztworem czyszczącym. GSSG, czyli utleniony glutation, jest tym, czym staje się GSH po oczyszczeniu. Organizm często wykorzystuje GSH do walki z wolnymi rodnikami, które mogą uszkodzić komórki, jeśli pozostaną bez opieki.

Kiedy GSH napotyka wolny rodnik, wykorzystuje swoje elektrony, aby go uspokoić. W tym procesie GSH przekształca się w GSSG, trochę jak mop, który wchłonął cały brud.

Ale nie martw się – twoje ciało ma system recyklingu GSSG z powrotem do GSH, dzięki czemu czyszczenie może być kontynuowane. Recykling ten odbywa się głównie w wątrobie, która jest jak wielka centrala czyszcząca. Jeśli w wątrobie zabraknie zapasów, system glutationu może nie działać tak dobrze, a to oznacza, że wolne rodniki mogą zacząć szaleć. Może to prowadzić do uszkodzenia komórek, a z czasem nawet do poważniejszych problemów.

Dlaczego warto dbać o GSH i GSSG? Wyobraź sobie, że nigdy nie sprzątasz swojego domu. Wkrótce potykałbyś się o starą pocztę i brudne ubrania i trudno byłoby cokolwiek znaleźć. W podobny sposób, jeśli twoje ciało nie jest na bieżąco z usuwaniem wolnych rodników, twoje komórki zapychają się śmieciami i nie mogą prawidłowo funkcjonować.

Wiedząc o glutationie, masz wgląd w to, jak twoje ciało walczy z codziennym stresem i utrzymuje wszystko płynnie. Spożywanie pokarmów bogatych w składniki odżywcze może pomóc organizmowi produkować więcej GSH, zapewniając silniejszą ekipę sprzątającą.

Mleczan i pirogronian – recyklery energii

Czy kiedykolwiek biegłeś bardzo szybko i czułeś, że Twoje mięśnie zaczynają płonąć? To uczucie pieczenia może wystąpić, gdy organizm szybko wytwarza dużo energii i zaczyna produkować coś, co nazywa się mleczanem. Mleczan i pirogronian są jak dwie strony monety w banku energii organizmu.

Pirogronian powstaje, gdy organizm rozkłada cukier. Gdy mięśnie potrzebują energii bardzo szybko – na przykład podczas sprintu – pirogronian zamienia się w mleczan. Proces ten pomaga utrzymać przepływ energii, nawet jeśli nie można uzyskać wystarczającej ilości tlenu wystarczająco szybko.

Później, gdy się uspokoisz i łatwiej oddychasz, mleczan przemieszcza się do wątroby i przekształca się z powrotem w pirogronian. Następnie wątroba wykorzystuje pirogronian do produkcji większej ilości glukozy w celu dalszego wytwarzania energii. Jest to prawie jak własne centrum recyklingu organizmu, zbierające zużyte materiały (mleczan) i przekształcające je z powrotem w coś użytecznego (pirogronian lub glukozę). Przełączając się między mleczanem i pirogronianem, komórki pomagają również zrównoważyć system NAD+ i NADH.

Dzieje się tak, ponieważ za każdym razem, gdy pirogronian zamienia się w mleczan, NADH może uwolnić elektrony, powracając do NAD+, który jest wtedy gotowy do dalszej pracy.

Gdybyś nie miał możliwości recyklingu mleczanu z powrotem do pirogronianu, twoje mięśnie szybko by się męczyły i miałbyś trudności z wykonywaniem codziennych zadań, nie mówiąc już o uprawianiu sportu. Chociaż mleczan może sprawiać, że mięśnie są nieco obolałe, jest to znak, że organizm ciężko pracuje. Po odpoczynku i głębokim oddychaniu, system recyklingu pomaga usunąć mleczan, dzięki czemu można wrócić do normalnego samopoczucia.

Cykl ten pokazuje, że organizm jest niezwykle sprytny w wykorzystywaniu tego, co ma, zapewniając, że żadna energia nie idzie na marne.

Acetooctan i beta-hydroksymaślan – paliwo awaryjne

Czasami organizm nie otrzymuje wystarczającej ilości cukru z pożywienia, zwłaszcza jeśli nie jadłeś przez jakiś czas lub jeśli stosujesz dietę niskowęglowodanową. W takich przypadkach organizm stosuje plan awaryjny: zaczyna rozkładać tłuszcz w celu uzyskania paliwa.

Gdy tłuszcz jest rozkładany, wątroba wytwarza cząsteczki zwane ciałami ketonowymi. Dwa z głównych czterowęglowych ciał ketonowych to acetooctan i beta-hydroksymaślan. Potraktuj je jako baterie awaryjne, które utrzymują mózg i mięśnie w ruchu, gdy brakuje glukozy, czyli zwykłej baterii.

Wątroba jest jedynym organem, który może wytwarzać te ciała ketonowe. Oznacza to, że wątroba działa jak fabryka, która może produkować zapasowe baterie, gdy tylko ich potrzebujesz. Acetooctan i beta-hydroksymaślan mogą dotrzeć do mózgu, który zwykle uwielbia cukier, i zapewnić mu alternatywną formę energii. To tak, jakby twoje ciało mówiło: „Nie ma cukru? Nie ma problemu! Mamy tutaj zapasowe paliwo”.

Może to uratować życie, gdy brakuje węglowodanów. Ale chociaż ta strategia działa dobrze jako kopia zapasowa, musisz uważać, aby nie stosować jej długoterminowo, ponieważ może to spowodować utratę masy mięśniowej. Dlaczego? Ponieważ jedynym sposobem, w jaki można ją stosować, jest aktywacja hormonów stresu, które rozkładają białko mięśniowe i przekształcają je w glukozę.

Ciała ketonowe wpływają również na równowagę redoks, pomagając przesunąć poziomy NAD+ i NADH w wątrobie. Zbyt duża ilość niektórych produktów ubocznych może zaburzyć stan redoks. Wytwarzając acetooctan i beta-hydroksymaślan, wątroba utrzymuje wszystko w równowadze.

Pamiętaj jednak, że jest to plan awaryjny, a nie pierwszy wybór twojego ciała. Twoje ciało lubi mieć wystarczającą ilość zdrowych węglowodanów, więc nie musi polegać na ciałach ketonowych przez cały czas. Ale pocieszające jest to, że jeśli pominiesz posiłek lub nie masz łatwego dostępu do jedzenia, twoje komórki mogą zmienić biegi i kontynuować pracę z pomocą tych niesamowitych paliw awaryjnych.

Łącząc to wszystko razem – taniec elektronów twojego ciała

W części 1 zbadaliśmy fascynujący świat reakcji redoks – ciągłej wymiany elektronów, która utrzymuje organizm w ruchu. Poznaliśmy kluczowych graczy: taksówki elektronowe (NAD+ i NADH), ciężarówki dostawcze (FAD i FADH2), budowniczych i sprzątaczy (NADP+ i NADPH), a nawet awaryjny układ paliwowy (acetooctan i beta-hydroksymaślan). Każda z tych cząsteczek odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu delikatnej równowagi elektronów w komórkach.

Należy pamiętać, że NAD+ jest prawdopodobnie najważniejszą cząsteczką w organizmie, działającą jak niestrudzona taksówka, która zapewnia, że elektrony docierają tam, gdzie powinny. Bez wystarczającej ilości NAD+ komórki nie są w stanie przekształcać pożywienia w energię, naprawiać uszkodzeń DNA ani utrzymywać prawidłowej komunikacji.

Dowiedzieliśmy się, że chociaż istnieją drogie suplementy zwiększające poziom NAD+, najskuteczniejszym sposobem na utrzymanie zdrowego poziomu NAD+ jest odpowiednia suplementacja niacynamidem i, co najważniejsze, ochrona mitochondriów przed uszkodzeniem.

Ale co dokładnie uszkadza te ważne składniki komórkowe? I jak możemy je chronić? W części 2 zagłębimy się w zrozumienie tego, co dzieje się, gdy coś idzie nie tak z systemem transportu elektronów w organizmie.

Zbadamy, w jaki sposób współczesne zmiany przemysłowe, w szczególności wprowadzenie olejów z nasion i innych toksyn, mogą powodować zatkanie i nieefektywność silników komórkowych. Co najważniejsze, nauczymy się praktycznych kroków, które można podjąć, aby system redoks działał sprawnie, zapewniając komórkom energię potrzebną do utrzymania zdrowia i siły.

Wypatruj więc części 2, która zostanie opublikowana w przyszłym tygodniu. Dowiesz się w niej, jak chronić i optymalizować niesamowitą maszynerię organizmu do obsługi elektronów oraz dlaczego spożywanie przeciwutleniaczy, takich jak witamina C, może przynieść więcej szkody niż pożytku.

O autorze

Dr Joseph Mercola jest założycielem i właścicielem Mercola.com, certyfikowanym przez zarząd lekarzem medycyny rodzinnej, członkiem American College of Nutrition i autorem bestsellerów New York Timesa. Na swojej stronie internetowej Mercola.com publikuje wiele artykułów dziennie obejmujących szeroki zakres tematów.

Źródło: https://expose-news.com/2025/03/11/do-you-have-low-energy-levels/